Post 23-a – Epokspirito

Mi rigardas paroladon de Bajnai en la televido ATV. Péter Juhász la fino de tiu alpretiĝas sin: ni kantu… (déjà-vu – ĉu Internacio? Sed ne!) la Himnon. En tio ĉi momento Olga Kálmán ennaĝas en la bildon, deprogramanonco kaj reklamo. Ne komento.

Jes ja, mi estas taŭga kompreni ie. Ankaŭ mi tre ne aŭdas himnon de alia nacio. Tioj ĉi kial farus? Al tioj ĉi estas pli bela la usona, eu-a, israela kaj tiu la kiel oni nomas? Internacio.

Konekse la 23-a de Oktobro kaj la hungara liberecbatalo – ĉar ĉi tio ne estis revolucio, kiel estus revolucio tiu, kiu la laŭ (socialista) revolucio en misan fluejon pelintajn procezojn devas en la originalan staton restarigi? – malmultan oni parolas pri la historia fakto. Intere la okcidento aĥis kaj oĥis, la Radio Libera Eŭropo ekscitis, la UN kunsidis, la soveta militistaro pafis la urbon, sole la „ekstremista” Franco volis palpeblan helpon doni. Sed la (demokrata, klerigita, humanista) Usono ĉi tion alie pensis. Hispanujo de generalo Franco militan helpon volis doni al nia patrujo. Franco aplikon de el volontiloh staranta militistaro planis – konkrete 100.000 homoj –, kaj jam tiun li ordonis, ke la instalaĵon kaj armilaron oni eksveturigu sur la madridan aerodomon. La amerika kondukado kontraŭe ne konsentis pri la agado.

Ankoraŭ io pri la en la ĝeneralkonato ankoraŭ ĉiam laŭ ekstremisto aperiĝanta ŝtatestro. Komunkonata estas, ke kardinalon Mindszenty-n por sia mortvolanta kontraŭulo opiniis Matiaso Rákosi (Rosenfeld). La plej volonte li estus ekzekutigis lin, atentige, ke ankaŭ por liaj adeptoj tio ĉi atendas. Sed tiu jam pli malmulte estas komunkonata, ke pro tio li preterpasis la ekzekuton, ĉar poste pri la intenco de Rákosi informiĝis generalo Franco, li sciigis kun Stalino: se oni elmondigis kardinalon Mindszenty-n, li ekzekutigos la ĉiujn hispanujan komunistojn.

Ĉi tion fakte ne estus forgesi kaj iam al iu baldaŭ decus danki, per unu naciakolora krono sur la lian tombon.

Gloro por la herooj, gloro por la falintaj hungaroj!

Pozsonyi, Ádám


El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 44.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj

(HEKKP)

Novaĵoj – Epokspirito

Malofe mi rigardas televidon, antaŭ nelonge ial mi kuplis ĝin kaj konsterniĝis. „Teleĵurnalo” – reklamas la kanalo. Dimanĉo estas, la tago de la Sinjoro. En norma mondo ne estas teleĵurnalo, kial nenio okazas. Vere ankoraŭ en nia malsana epoko ankaŭ neniu okazis, nur oni perfortas kelkajn vagadajn pseŭdnovaĵojn – unue fuguras tragedio de rusa lernantgrupo, kaj en ia alia terparto okazis jam mi forgisis, ke kio – kiuj unuafuje estas nure negativoj, duafoje por la tuta mondo ni koncernas ĝin neniom.

Ja ĝi ne estas sekreto, por kio ekzistas tio ĉi la simptomo. Ankaŭ kun propagando de en alia kontinento okazintaj aferoj por multkulturismo oni transprogramas la cerbojn.

Je la 30-aj jaroj, en la Italia Reĝlando – mi ankaŭ ne kuraĝas priskribi, sub kies estrado – estis malpermesita raporti de la presoj pri la sangaj murdoj kaj malvirtaj agoj. Kaj tio ĉi estas saga io. La freŝa generacio nome – ĉar ankaŭ ili same ne kredas, ke tio ekzistas, ne estos por ili komprenebla, laŭsence pli malmulte prezentiĝas en ili, ke similon ankaŭ ili faru.

Mi ekmemoras. Kun maljuna ĝentilhomo mi korespondas. Mi citas liajn alineojn.

„Ĉu vi sciis, ke se tiel dire, je 1910 vi sendis telegramon matene pri Budapeŝto sur Fiumeon, tiuokaze tiu ankoraŭ samtage frunokte alvenis al la adresito? Kaj se la en Fiumeo ferianto poŝtrevene ankaŭ respondis, ĉe la lia peŝta kolego je sunleviĝo frapis la mesaĝisto de Hungara Reĝa Poŝto? Se hodiaŭ ĉiu tiel funkcius…”

Mi notas, ankoraŭ ankaŭ telegramo ne devis. La el Tatroj senditan ilustritan poŝtkarton en la poŝtvagonaro oni diselektadis, samtage nokte ĝi alvenis Budapeŝton, kaj sekvanta tage (!) ricevis la adresito.

Alio. Mia supera juĝista parenco nokte de sabato en urbo Peĉ sursidiĝis sur la Abbaziaan trajnon, en litvagono li dormis, sen vagonŝanĝo (!) matene elvagoniĝis ĉe la bordo de Adriatiko, tuta tage li vivis societan vivon (bano, kafejo, restoracio, promeno), poste li sursidiĝis nokte sur la vagonaron en litvagonon, kaj razite sin li elvagoniĝis lunde matene en Peĉ, kaj li iris en juĝejon labori! Nu, tion ĉi superu la EU-o!

Pozsonyi, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012/41.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj

(HEKKP)

Subjektiva juro – Epokspirito

„Reaktiviĝis sin Aladaro Horváth, la je 90-aj jaroj sennombrofoje etnajn streĉitecojn semanta veziro de romaaj, eksa SoDoSo-a politikisto” – ni estus legintaj nelge en ĉiaj presodisvastigo. La estro de Romaa Burĝjura Movado kelke jare li posteniĝis, sed nun per nova forto kaj en nomo de nova organizo asertis antaŭ la Parlamento, ke la ciganoj ankaŭ la sian fizikan estonton sentas pri danĝero. kaj tiun li postulas, ke por ili subjektive jure estu rajtigita liverado de la trinkakvo kaj kurento.

 Horváth klopodas ankaŭ tiun atesti, ke jure eskapis en Kanadon la romaoj. (Ke jure oni resendas ilin de ĉie, tiun li ne forcis.) Nelge ankaŭ tiun li asertis en Toronto, ke en labortendaron trudus la registaro la ciganan laĝantaron. Ĉi tio ciganafera postulado estas ankaŭ tia kaŝfia, kiel la virinjura furiozo. Sur tion li masonas, ke la malfeliĉa politikisto – se nur oni ne volas esti posedanto de ĉia epiteto kaj etikedo, tiun poste ĉiaj bruselaj akvokapuloj surlegos sur la kapon ekkriade – nur singarde kaj katpaŝe kuraĝas oponi, anstataŭe, ke „Nu, forportu vin, kion vi imagas, idioto?” per ekkrio oni rifuzus. Ĉar nun ĉu serioze tiun pensas tio ĉi Horváth, ke tiu estas la ordo de vivo, ke la hungaroj en propra lando toleru unu tavolon, kiu neniun donas, kontraŭe devas alimenti, pagi sian komunuman servon, doni al ĝi loĝejon, doti per lernolibroj, kaj ne protesti, se ĝi malobeas la validajn leĝojn? Ĉu ke subjektive jure ĝi frapus la instruiston, policiston, aĝan, dum plena sia vivo laborantan civitanon?

La sia neksa peto estos tiu, ke subjektive jure estu rajtigita la poŝtelefono, la rato, la benzino, la biro, kaj la plata televido. Ja, kaj subjektive jure ne devu labori.

Ĉiun ne estas verŝajna, ke alstrebos Aladaro Horváth. Tion ĉiocerte ankaŭ li scias. Laŭ la reaktiviĝanta veziro de brunaj panteroj ĉiuj – do, ke ne estas senpaga la kurento, la susuranta pantalono kaj la ludilmaŝino – jam la fizikan estonton de ciganoj minacas. Ŝerco. Sed mi diras, tion ĉi ankaŭ li scias, kaj ankaŭ liaj komisiantoj.

Oni ŝtonas la vojon direkte la intercivitanan militon ordinare.

Pozsonyi, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 39.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj

(HEKKP)

Kulpaj vortoj - Epokspirito

Estas je 2000 eldonita, laŭ Nacia Lernolibreldonejo prizorninta volumo, en tio inter detaligo de la kutima progresa, demokratia, rasisma, sklaviga, ekskluda ktp., do laŭ buŝgusta de epoko toleremhistoria daturo[1] ekaperas unu frazo: „Liberigo de negroj”.

Ĉi estas simpla, sendamaĝa frazo, en tiu la plej servila, deviga por konveno mondcivitano neniun „tiun” trovus, ja tamen estos malfeliĉo el ĉiu en la lastaj tagoj. Mia konatulo en preparan instituton por profesoreco, kaj per siaj okuloj ŝi vidis kiam la profersoro surskribis sur la tabulon tion ĉi frazeton, unu da gravumantaj studento levis sian manon: „Ĉi tion tiel jam ne estus diri!” Tiel do la vorton. Tiun ne estus. Tiun vorton, ke negra. Iun alian devas diri anstatŭe.

Ne tiome antaŭe ekziustis organizo, kiun tiel oni nomis: Landa Cigana Loka Registaro. Laŭ ĉi tioj tagoj mi surenserĉis, kaj mi vidis, ke jam ne tiel oni nomas. Landa Romaa Loka Registaro. Tio ĉi nun estas ofociala. Ĉu ke en la pli frua kio estis pejorativa, mi ne povus imagi, kiel en tio, ke marmeladpano, aŭ infankuvo, sed do kiu mi estas, ke mi enmiksiĝu en la aĵon de granduloj?

Vortoj. Ĉi tioj vortoj iel ĉiam nur komplikaĵojn faras. Ĉiajn pensojn oni sekvigis en la homoj. Kaj oni klopodas ekskludi el la poblikvivo. Tiel ke sed la kreiĝintan malplenon oni devas plenigi, oni kreas anstataŭe aliajn vortojn. Ĉar tiu tamen estus, ke en la interparolo, se la temanta substantivo sekvas, tiam tie du sekundaj paŭzoj rezultu.

Estas ekzemple tiu vorto, kiu de memoreblaj tempoj tiun aperaĵon esprimas masive, ke iu al sia sekso inklinas. La siptomo estas malnova, depost ekzistas skribinta historio, ni scias pri tiaj okazoj. Do estis pri ĝi unu espromo, kiun ankoraŭ ankaŭ en aĝo de József Kármán[2], Pál Gyulai[3] aŭ Miklós Jósika[4] tiel oni uzis, konis Ady[5] kaj Ferenc Herczeg[6], ebrie ridaĉis pri tio Viktor Cholnoky[7] – ne pro malamo, nur do estas spritaĵa, se iu kun mustardo manĝas la marmeladajn knelojn.

Poste en erao de libereco ni ĝisvivis, ke ne estas permesata tiel diri, kiel ĝise. Ĉar la liberecego alvenos, do tuj ĝi malpermesas ion. La estaĵo de reĝeco ne malpermesis tian. Sed do ankaŭ ne asertis pri mem, ke ekzistas libereco kaj egaleco.

Do, nun alie devas nomi, kiel oni tiun diris, ke tio vorto estas pejorativa. Oni uzas laŭ insulto. Oni mokadas. Poste ni eksciis, ke de nun tiun devas diri: varma[8]. Ankaŭ ni uzas – escepte kiam oni ne vidas, kial en la drinkejo tiel ankaŭ oni diras, kiel en la erao de bona maljuna Cholnoky, kaj laŭ le nomo de libereco oni instalos ĉien kameraojn, eventuale aliformiĝos la situo. Sed ekzistas unu ĝena cirkonstanco: la homoj pri la „varma” vorto ankoraŭ ridaĉas. Kaj oni kunokulumas komplice. Oni fortiras siajn buŝojn, se iu uzas la vorton. Ĉio ete timigas min. Kio estos tiel baldaŭe. Ĉu oni deŝanĝos ankaŭ tion ĉi? Ĉu oni kreas novon? Post kelkej jaroj – poste komplice oni kunokulumadas, ke ĝi temas, kaj oni frapadas ŝultrojn reciproke – ĉu oni venos la sekvanta? Poste la pli nova kaj la pleja plej nova?

Ĉar la homoj neniam pri la esprimo ridaĉas, sed pri la poste estanta enhavo. Oni ŝanĝadus mem la konkretan substantivon pri io ajn.

Ĉu ne devus lasi kun la provadoj? La naturo – la ordo de dia kreo – sen tio ĝi estas pli forta.

Pozsonyi, Ádám

El „Magyar Hírlap” tagĵurnalo – 11-a Oktobro de 2012. ĵaŭdo

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj

(HEKKP)

Notoj de tradukisto:
[1] Daturo – komprenu, tie ĉi: narkotaĵo aŭ veneno
[2] Kármán, József – (1769-1795) hungara aŭtoro, advokato, kalvinana pastoro, episkopo.
[3] Gyulai, Pál – (1826-1909) hungara poeto, aŭtoro, literaturkritikisto, universitata instruisto
[4] Jósika, Miklós, barono – (1794-1865) hungara aŭtoro, kreisto de hungara romantika romano
[5] Ady, Endre – (1877-1919) hungara poeto
[6] Herczeg, Ferenc – (1863-1954) hungara aŭtoro, teatraĵverkisto, ĉefredaktoro, ano de Hungara Scienca Akademio, unu el la plej signifoplena verkisto de antaŭa parto de 20-a jarcento
[7] Cholnoky, Viktor – (1868-1912) hungara aŭtoro, poeto, ĵurnalisto, arttradukisto
[8] varma – sanseksualo kaj samseksualino, goja**; hungarlingve la vorto signifas temperaturon

Staplu! – Epokspirito

S-ro Pollak

„Oni aliigu la rasistajn manĝaĵonomojn! Ĉi tion postulas la SOS Mitmensch aŭstra homrajta organizaĵo.” Trifoje mi klikis la ĉeftitolon, ke sekure ĉu mi ne eraris blogon de iuj spritofabrikistaj junuloj. Ĉar nuntempe oni renkontiĝas kun tia novaĵo, tiuj ne cent jare, sed eĉ ankaŭ kvin jare oni apartenis al kategorio de tiel nomata „ĉipa humoraĵo”.

„La viktimoj de holokaŭsto ekprocesis la OTP[1]-n”. Ankaŭ ĉi tio antaŭ nelonge mi vidis. „Malvenkis proceson la hungaraj holokaŭstviktimoj merkrede en la Unuiĝintaj Ŝtatoj interrilate per tio, ke ĉu ili kverelus en ia amerika tribunalo la bankon OTP-n kaj MKB[2]-n. La akuzantoj per tio akuzas la bankojn, ke estis »kunkulpuloj kaj agitantoj« de la nazia genocido – anoncas la Boomberg presagentejo.” Ĉu la MÁV[3]-proceso finiĝis? Ĉi tiu estis la unua, kiu enmemoris al mi. Poste mi informiĝis. Je 1-an Marto 1949 estiĝis la Landa Ŝparkasa Nacia Entrepreno. la jurpraulo de hodiaŭa Bank OTP. Sed do la faktoj la amantoj de progreso neniam ĝenas. Nek la sana kampula prudento.

La ciganrostaĵo

Sed ke mi reiru al artikolo de aŭstra homrajta organizaĵo – se poste, post la disfalo restaŭrigos la normaleco, la tutajn homrajtajn ekscitiston devos ekstradicii el la lando, kaj antaŭe prirespondigi ilin, pro deliktoj kontraŭ Dio kaj la normaleco –, laŭ la ĉefkrimulo de organizaĵo, Alexander Pollak[4] la tiaj esprimoj, kiel ciganrostaĵo[5], la negrokiso[6], abisme insultas la memsenton de minoritato.

La negrokiso

Ekstere, en la (en sia ekzistobazo pli bone amortizinta) Okcidento jam laŭ paniko oni transbaptas la nutraĵojn. Sed ne kun la laŭstomaka, ankaŭ kun spiritaj nutraĵoj estas ĉagreno. En Ameriko klasikaĵon de Mark Twain[7] oni volas „senmalamigi”, kaj el la plej nova eldono de Huckleberry Finn pli novtempe oni eltondilas la „negro” vorton. Ĉar alian ni ne agus, ni sekurigu la sekurigeblantan.

La legantulo urĝe el ĉiu aĉetakiru antaŭ milito publikigon, pro ke ĉu kiu scias, kiujn oni elprenos el volumoj de Jókai[8], Mikszáth[9] kaj Gárdonyi[10]. Kaj se elveturos la toleremo-polico, ni kaŝu abisme la kelon.

Pozsonyi, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 35.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj

(HEKKP)

 
Notoj de tradukisto:
[1] OTP – la plej granda banko de hodiaŭa Hungarujo
[2] MKB – Hungara Komerca Banko
[3] MÁV – Hungaraj Stataj Fervojoj – nacia fervoja kompanio. Ili ekprocesis ĝin, ĉar per fervojaj vagonoj oni transportis la judojn en koncentrejon
[4] Alexander Pollak (1974) aŭstria neniu
[5] ciganrostaĵo – hungarikumo – nomo de rostita ajla manĝaĵo, kun paprika, rostiĝinta lardtranĉaĵo
[6] negrokiso – dolĉaĵo – hungarikumo de 80-aj jaroj – biskvita posto, kun koloriginta ovŝaŭmo surverŝe per ĉokolada verŝaĵo
[7] Mark Twain (1835-1910) amerika verkisto
[8] Mór, Jókai (1825-1904) hungara verkisto
[9] Kálmán, Mikszáth (1847-1910) hungara verkisto
[10] Géza, Gárdonyi (1863-1922) hungara verkisto

Kaŝrido - Epokspirito

„Ankaŭ pluraj anoj de israela futbalelektitaro pardonpetis je merkredo pro tio, ke je antaŭa tago laŭte ili ridaĉis en la budapeŝta 'Dohány’ strata sinagogo dum la prelego pri la brulofero.”

Pri tio oni legus en la rato, se oni havas superfluam tempon. Ĝi ne estas granda historio, nek bombardon, nek eklumantan famulinan korpoparton havas, sed la esenco de (estanta) epokoplie. Senso de ĉia historia erao legeblas el la banalecoj. La etaj malgrandaj malebloj, ĝenraj mozaikoj almenaŭ redonas esencon de histpria epoko, kiel en la liberjoj konservintaj ĉefartikoloj.

Sur la frontpaĝo de Antal NEOGRÁDY – se bone mi kapablis vidi, la nepo de granda Antal NEOGRÁDY (1861-1942) – samtempa pentristo mi trovis tion malgrandan klasikaĵon, inter la infanaĝon asignantan memoraĵoj. En kontrollibreton skribinta enskribo: „Dum la tago de morto de kamarado Stalino li senordiĝis”. Nu, pri la ĉefartikolo jam oni ne estas scivolema. Kun amiko de nia familio okazis, ke je la morto de gvidulo en la ofico la partia sekretario ĝuste la funebran kadran bildon reĝustigadis, kaj riel li parolis: „Kamarado, ĉu tio ĉi estos bone?” Pro tio la respondo: „Por tio jam estas egale”. Pro tio ĉi ili maldungis, poste el la afero estis proceso, tribunala materialo, en tio la advokato tian defendon priskribis: „Kamadaro K. tion ĉi tiel komprenis, ke por tio kompatindulo jam estas egale”. Kaj tion ĉi oni notis. Kaj oni traktis pri tio.

Nur tion mi ne komprenas, el kio pensas ĉio erao – pli precize la kliŝoljn de erao stentoruloj – ke la homoj intere ne ridaĉas, Ke ne ridaĉa la „ĉena hundo de Tito”, kaj la „li estas fida al la Popoldemokratio”. Kaj fordoni la voĉon je 83 al la ununura kandidato. Ridaĉi certe ja laŭte – dum la ĵusa momento – neniu kuraĝasm sed pro tio ankoraŭ li ridaĉas. Kiel ankaŭ membroj de israela futbalelektitaro.

Ili diras, ne pro la prelego pri la brulofero, sed pro la interpretisto ili ridis. Ho jes, komprenas mi. „Kamadaro K. tion ĉi tiel komprenis, ke por tio kompatindulo jam estas egale.”

Pozsonyi, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 34.

 cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj

(HEKKP)

 

Detalo

„ … Poiome tie ĉi estas la aŭtuno, kaj ĝi ree donas kaŭzon por ĉagreniĝo. Ne pro tio, ke la plejparto de homoj estas idiotoj, sed ke la tiajn siajn kutumigintajn atributojn ili aplikas kontraŭ ordo de naturo. Nome antaŭe – ĉu ne? – tia la kutima kaj kun nenia surprizo ne havanta homa kraktero almenaŭ kun harmonio statas kun la genezo. Se same ĝi estis malutila, ke unu naskiĝanta norma simptomo estis malbone aplike aŭ troige. Do la viro onidire ekiras ĉasi (kiel manĝi estas necesa, kaj por la familio devas havigi al si la viandon), sed pro sia avideco troe li forrazis kampojn, kiel sur donitaj ĉirkaŭaĵoj portempe malaperis unu bestoraso. Sed li ne provis balotrajton doni por la urso, kaj ne per vegetaraj prospektoj instale li paŝis en kavernon de urso, ke li propagandu ĉe ĝi la homarismon. …”

(Ni daŭrigos…)

Pozsonyi, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 34. (El la vizaĝlibra flanko de Majstro)

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)

Ŝanco - Epokspirito

Mi konfesas, mi miris. En la angula spicvendejo, kien mi iradas aĉetakiri, ĝis tio ankoraŭ ne vidis la koncernulon. Sur li havis negran ĉapon, negran mantelon, ledan zonon, nur la aktujo estis bruna en siaj manoj. Li estis obskurulo, tio do estas sankta.

- Mi ŝatas ke vi venus kun mi – montris ian legitimilon, kiun mi ne povis legi, ĉar same li formetis rapide. – Kaj bonvolu vi ne faru sensacion.
- Ĉu pri tio temas? – mi demandis malfide. Mi estis nervoza, kial se la pasteĉon de hepato mi ne enmetos tempe en la fridkeston, ĝi malboniĝos.

La pleja-pleja plej lasta ŝanco programo! – li rigardis en miajn okulojn severe. - Vi ensidu en mian aŭtomobilon, kaj mi starigas al vi kelkaj demandojn.

Mi tre ĝemetis. Post duona horo komenas en la televido la ’Columbo’[1], kaj same la lastfojan parton mi ne vidis.

- Vi en la ibfanejo rakontis unu Maŭriĉjo-spritaĵon![2] – li rigardis en siajn notojn la obskura vestaĵa nekonatulo. – Kaj kiam en klakaĵo forsoni la Hitler nomo, vi komplicece okulumis. Pri tio ekzistas atestoj. Ĉu vi konfesas?
- Ĉu atestantoj? – mi suprentiris mian brovom, kaj intere nur tiu okupis mian kapon, ke ne nur la pasteĉo[3] malboniĝos, sed same la pariza-kortbirdotranĉaĵo.[4] – Ĉu kia atestanto estus unu kvarjara infano. Mi rimarkigas, same mi ne memoris pri la okazo. Sed se tamen okazis ĉiu, ĉu ne estas egale?

La negra vestaĵa nekonatulo riproĉe rigardis, poste li foliumis en sia notlibreto.

- Sed tio ĉi estas neniu. Kiam antaŭe 25 jaroj oni dissendis ’La 17 momentoj de printempo’[5] titolan sovetan filmon, vi - vian simpation esprimende - en la ludplacan sablumejon unu svastikon vi desegnas. Same pri tio oni havas ateston.

Mi komencis enui. Mi malfermis la pordon de aŭtomobilo, kaj mi descendis.

- Ĉu vi ne pensas, ke tio ĉi jam estas malserioza? - mi rigardis adiaŭe inter liajn okulojn.

La lia voĉo kvazaŭ petege rampis antaŭe el la malhelo de la kurteninta aŭto.

- Same ni estas homoj. Same sinjoro ZUROFF[6], kaj same mi. Vi rigardu Sándor KÉPÍRÓ-on[7] en morton ni pelis. Same la CSATÁRY-okazo[8] baldaŭ finiĝas. Alia jam ne ekzistas. Vi estas la nia post lasta ŝanco. Mi fermis la pordon, kaj startis. Mi fidis tion, ke la ’COLUMBO’ eĉ ne komencis.

Pozsonyi, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 31/2012.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)

Notoj de tradukisto:

[1] Columbo – sukcesa amerika televida krimserio inter 1971 kaj 1979
[2] Maŭriĉjo-spritaĵo – karaktera centra eŭropa spritaĵtipo estis Maŭriĉjo, la trolibera en parolo judknabo
[3] pasteĉo – (hun: kenőmájas) hungarikumaĵo el pasteĉiga hepato de porko kaj aliaj bestoj. Sur panon ŝmire oni manĝas
[4] pariza-kortbirdotranĉaĵo (hun: baromfi párizsi) la plej malmultekosta salamo, tranĉaĵo el viando de kotbirdo. Simple nur ’parizer’-o. Originale oni faris el bovoj aŭ bovidoj, el kaĉigita viando, kaj el akvo, el etatokorektanto.
[5] Soveta televida spionoserio kun soveta ’James Bond’-forma ’KGB’-agento. Ĉi havas 12 parton, originale je 1973 oni dissendis. Ĉia ĉefheroo estis ’Max Otto von Stirlitz’ SS-kolonelo, kiu estis per originale novo: ’Maksim Maksimoviĉ Isajev’. La originalan filmscenaron skribis Julian Semjonov, kiu estis same mem KGB-agento.
[6] Zuroff, Efraim – (1948) politika neniu - ĉefokupiĝa, malamadanta, vivkondiŝa „nazi-ĉasisto” – la hontulo de la jerusalema Simon Wiesenthal Centro. Li mensogas, glitigas, mensogadas, hipokritadas, ĉarlataniĝas, nur sian gravecon li pruvu – Jen la vera vizaĝo de la aŭtentika pseŭdhumanisto, laŭ siaj vortoj: „Eble la unusola konsolo interrilate terura frustriĝanta morto de KÉPÍRÓ – kiu antaŭe okazis, ke la apelacio estus aliigis la skandalan absolvan verdikton -, ke laŭ lia advokato la kuntaraŭ li dŭriginta proceso estis per malbona efiko por lia sano. Tio ĉi estas malgranda venko de vereco kaj justico.”
[7] Képíró, Sándor (1914-2011) hungara konesta milita heroo, senjuste akuzinta militisto, martiro de persekoteco de la murdintaj judaj „nazi-ĉasistoj”. La tribunalo laŭ konsekvencaj pruvadoj absolvis lin. Li ripozu en paco!
[8] Csatáry, László (1915-) - la plej nova kribrinta hungara viktimo de murdintaj judaj „nazi-ĉasistoj”. Nun estas kontaraŭ li malamo-procezo, pro falsaj, falsigaj pretekstoj.
 

Deco - Epokspirito

„Biografio de viena prostituitineto” artikolan klasikan verkon de Josefine Mutzenbacher mi studis en mia kabineto, kaj nome ĝisfunde. Hej, ĉu kien palaperis tiu la fabela mondo? Tiu la burĝa medio! Tiu la ideala idilio! Ej, ĉu kin sciasas pri tiu la hodiaŭa junularo? Tio ĉi la miksrasa generacio! Ej, kia kruda estas hodiaŭ ĉiu! Ej, ĉu kie estas la deco? Ĉu kie estas la bona maniero: Tiam oni sonoris. Laŭte. Ĉagrenante.
Tiel mi sentis mem, kiel iun oni frapis vange. Ĉu kial oni perturbas min? Ĉu kial oni ne lasas min en trankvilo? Tie mi absorbiĝas pri la delikataĵoj, pli alta stilo, beleco de la lingvoj, tiam venas la ekstera mondo, la kruda, la vulgara, la gluiĝinta al tero, kaj oni enabomenigas en mian revadon, Ĉu kiu estus tiu? Ĉu kiu estas tiu pervers? Per ĉagrena vizaĝo mi elrampadas el la fotelo, kaj mi ekiras direkte al pordo. Mia kolero nur, kiel ĉiam, se per vanos oni torturas min, se per stultaĵoj oni deŝiradas nivelon de materia ekzisto, se la materio enabomenigas en tiun alton, en tiun eteran sferon, ĝia voro de tio estas mia ĉiutaga. Tiel oni molestis tio ĉi insulto, ke preskaŭ mi ekscitiĝis mem. „Ĉu kiu estas tiu kreteno?” – mi diris, poste mi eksatis direkte malantaŭ la sojlo, kaj mi kompletigis: „Tamen oni putrus!” Mi atendis kelkajn sekundojn, kaj la pordon por larĝa mi malfermis.

Tri junuloj staradas transe de sojlo, ili estus dekses jaraj. Du knabo, unu knabino. En iliaj manoj multaj ruĝkoloraj paperoj.

– Bonan tagon mi deziras! – diris unu el pluraj, kaj li ekridetis. Por ikso-iplilono-zo (ĉi tie unu nomon li diris, sed nu ĉu kiu estas kapabla ĉiun idiotojn teni en sia memorio) MSZP-a parlamentano ni kolektas frapslipojn. Hungara Socialista Partio – li kompletigis ankoraŭ, pro evito de la miskomprenoj.

Tio ĉi estis jam multa por mi. Tio ĉi troiris sur ĉiu limo. Tio ĉi jam iris pli malproksimen ĉe kiu, kiel tiun je tago mi povis elporti.

– Geinfanoj, mi estas faŝisto! – mi parolis rigore, kaj ŝlosile mi fermis la pordon de loĝejo.

„Pardonu”, mi aŭdis tra la ferminta pordo, poste ankoraŭ same tiun li aldonis: Vi indulgu por mi, bonvolu.

Hm. Tiel oni ŝajnas, tamen estas senespra la hodiaŭa junaro. Tamen tute pereis plene la deco el la homoj.

POZSONYI, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2010. 11.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)

Kapon starige - Epokspirito

8-a Decembro 1864. Al la lia „Con quanta cura” komenca encikliko allige papo Pio la 9-a eldonas la „Silabaĵo”-n, la „Liston de modernaj eraroj”, en kiu per eklezia anatemo li plagas la raciismon, la socialismon, la liberalismon kaj la tutan modernan civilizon, li kondamnas la principon de disigon de ŝtao kaj eklezio, por senracieco li kvalifikas la liberecon de konscienco kaj por „terura misinstruo” la parolliberecon. Glorema momento! Lasta ekflagro de la moralo kaj sana pensado.

Hodiaŭ jam tie ni daŭras, ke la per Svisia Popolpartio subteninta, la malpermeson de minareto-konstruo en konstitocion sekvestri dezirantan referendumon ne nur la maldekstraj kaj liberalaj fortoj klopodis borigi, sed same estroj de la ĉiuj kristanaj konfecioj. En Hungarujo kvankam laŭ la gvidantoj de eklezioj „ne estas esenca sonorigi je 4-a Junio”, ĉar ĝi ne estas eklezia evento. Je 4-a Junio 1920[1] en la tereno de la kompleta Karpat-baseno muĝis la sonoriloj. Je 1947 kvankam Mindszenty[2] – tiam ankoraŭ – dukoprimaco plejsanktaĵon por adorado kaj sonorigon ordonis en lia cirkulaĵo. Jes, tiam ankoraŭ ni ne trapasis la 68-an infekton, kiu fine verton staris la mondon. Kaj verte stare estas malfacila realan figuron ricevi pri la mondo. Jam tiu same estas supron de kapon stainta vidpunkto, kiam oni klarigas entuzisme, ke kiujn da partoj de la historia Hungarujo oni disligis, kie estis etna plimulto de hungaroj.

Morala bazo de aparteneco de tereno ne pri nombroj de peco dependas. Se la najbaro travenas kafumi kun sia familio, kiam oni ne dirus tion post konsumo de kafo, ke hop de tio duono de la loĝejo estas nia, ĉar „ni estas plimulte” ene, ol la propriatulo. La alia tute verton starinta argumento estas la tempo. Kiu tiun emfazas, ke ĉar 1920 estis malnovtempe, ni devus forgesi Trianonon, ni devus rezigni, ne devus pri tio okupiĝi, estas tiajna, kiel je 17-a jarcento tion oni dirus: „Buda[3] jam 100 jare falis, oni ne devus okupiĝi pri tio. Bona estas tiel en la manojn de turkoj.[4]”

La tian kanajlon nature – ĉar la mondo ankoraŭ ne estis stare verton – tuj oni sabre buĉus lin, kaj lia kapo estus surfiksi supron de fortikaĵo fortomige.

POZSONYI, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 24. 

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)

Notoj de tradukisto:
[1] Trianono – kastelo en Pariza – tie ili subskribis la pasdiktaton, kiu mutilis la miljaran Hungara Reĝlandon
[2] Mindszenty, József (Jozefo) – 1892-1975 – martira hungara kardinalo, dukprimaco, ĉefepiskopo de Esztergom, kiun la komunistoj torturis, kaj en prekoncepinta proceso kondamnis. En ekzilio li mortis. Lia beatiganta proceso daŭras en Romo.
[3] Buda – antikva ĉefurbo, kaj reĝa establejo, sur la bordo de okcidenta flanko de Danubo rivero (Duna). Je 1873 ĝi unuiĝis kun urbo Peŝto (Pest) kaj urbo Antikva Buda (Óbuda); laŭ Budapeŝto (Budapest) nome.
[4] Urbon kaj fortikaĵon ’Buda’ la otomana-turkoj je 1541 okupis, kaj nur je 1686 ĝi liberiĝis. En Hungarujo ĝis 150 jaroj reĝis la otomana-turkaj konkerantoj.

Alfabetumo

Mark Twain-on mi legas. Ĉar la altvalorajn aĵojn la homo elprenadas. Ne nepre ĉar oni tiel lernis: altavalora ĝi estas.

La mezulon ĉi tioj etikedoj propre malmulte interesas, eble ian malsanan psikan samtempulo-admiraton. Ĉar la samtempulo-admiratoj ĉiuj estas malsanaj psikaj. Mazoĥistoj. Etnaj kaj kultoromazoĥistoj. En tio ili voluptadas, ke kiel homo, identulo, kultura heredaĵo ili malpliprezigus sin. Ili farus pri objekto de moko. Pri tio ekbriletas siaj okuloj, se ia fremdulo enpiedbatas , elpuŝas el siaj loĝejoj, el siaj vivospacoj, formanĝas siajn tagmanĝon. Tio ĉi por ili estas bona. Ili jesas, apogas tion, ĝojas por tio. Kvankam estus, ke ili ne estas mazoĥistoj, dum sed ili ne apartenes al ni. Kaj por la frembulo doninta siaj avantaĝoakirantaj ĉaspeladoj estas taktika manovro, por humanismo kamufle.

Mi legas Mark Twain-on. Ĉar literaturon de nia aĝo, ne por tio oni fabrikas, ke la homo legu. Literaturon de nia aĝo kial oni fabrikas, ke en tricent eldonnombraj gazetoj tioj aperu, kaj manierismaj, kartavaj gravuloj laŭ neniuj legitaj traktatoj skribu pri tioj, poste el fondaĵaj monoj oni eldonu, kaj neniu filo de homo montru interesiĝon pri tioj.

En la titola „Aŭtenta historio de mia rezigneco”[1] humuraĵo la protagonisto pri konsiloj provizas la militestradon. „Se vi ne aprobus la ĝeneralan masakron, kiam laŭ mia opinio la sapo kaj la instruiteco estus la alia efika ilo kontraŭ la indianoj. Ĝi ne efikas tia rapide kiel la masakro, sed longdistance estas pli detruanta, ĉar la ĝis duono masakranta indiano resaniĝus, sed se oni lavigas kaj instruigas lin, tiu pli-malpli frue finas lin.”

Kun mia opinio mi estos sole, sed mi riskas, ke la por ĉiu etenda skribeco-legeco estas same kontraŭnatura. Esencajn aferojn la amaso alimanire ne estas taŭga kompreni. Same ne sia tasko. Sed per kio oni alkutimigis lin, do devas la literomaro. Kvankam loĝantaron de Eŭropo per lingvoekzamenoj, per diplomoj kaj per virinojuraj aktivuloj eksteras de tago al tago.

En mia medio la plimulto de tridek jaraj virinoj – ĉu kiu konas – kioman sian lingvoektzamenon demetas, sed ŝi ne havas bonŝancon, ke en la sekvontaj kvin jaroj same ŝi nasku.

Pozsonyi, Ádám

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 23.

 cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)

Notoj:
 [1] The Facts Concerning My Recent Resignation. Decembro 1867.

Göncz-afero

„Ni ĉiuj estas grekaj judoj!” Ĉi tion biologian neeblecon Kinga GÖNCZ (1) dividis sur la Vizaĝliblo komuneca portalo. Ĉar ĉiam mi sentas por mia misio la luktadon kontraŭ malrealo, nu al tio mi komentariis: „Ĉi tion mi ne toleras. Mi ne!” Pro tio sinjorino Göncz, anstataŭe ke ŝi cerbumus estis, ŝi pluajn sensencaĵojn ŝi vicigis.

„La franca ’Le Mond’ post la 11-a septembro 2011-a novjorkaj atencoj sur sia titolpaĝo kun tia titolo ĝi eldoniĝis: »Ni ĉiuj estas amerikoj!« Tiel esprime konsenton de la francoj kun la amerika popolo. Simile esprimis sin KENNEDY amerika prezidento, kiam en komenco de la 60-aj jaroj en Berlinon li vizitadis: »Ni ĉiuj estas berlinuloj!«, li diris reference sur solidarecon de logantoj de kun Berlina Muro duiga ĉefurbo. La „Ni ĉiuj estas grekaj judoj!” tion signifas, ke ni kunsentas kaj pri nia apogo ni certigas ĉiun, kiun la ekstremadekstro atakas kaj minacas, oni estu en Greko, en Aŭstrio aŭ en Hungario!”

Mi tiel sentas, ke nerostitojn ŝi parolas. Mi volis do malfermi ŝiajn okulojn:

„Mi ne memoras, ke la judaj organizoj iam emfazus estis »Ni ĉiuj estas sikulaj patriotoj!«, kiam ili detruas vilaĝojn. Kaj kiam en Supralando hungarojn ili batas-frapas, ili diskriminacias, ĉihejme kaj dissemite en la mondo. Normala homo por sia specio ekscitiĝas, luktas por siaj interesoj, ne interecojn de fremduloj, siajn opiniojn, sian utilon kaŝobservas, antaŭenpuŝas kaj subtenas. Tio neniom koncernas nin nek al grekaj nek al kaplandaj judoj. Ni ne koleras pri ili, same ne amas ilin, iliaj sortoj estas indiferenta. Sensignifa, ĝi estas ekster nia fako. La francaj gazetoj estas same ne interesaj, kaj same tioj estas indiferentaj kiajn sloganojn papagas unu amerika magazino. Ĉu kial devus alsimiliĝi al tio? Ĉu kopii? Precipe sekvi! Kun tio fremzulo okupiĝas pri tio, eventuale tia, kiu servas interesojn de fremdulo.”

Ĉu kial Kinga Göncz?
Ĉar ŝi reprezentas la hungarajn interesojn en Eŭropo.

Kun renoviĝa forto Hungara Socialista Partio

Sed tioj socialistoj ne volas la verecon. Ŝi subite ekskludis min el ŝia flanko.

Mi faris ĉion, kio estas atendebla de mi. De ĉi tie mi forprenas pri ŝi miajn manojn. Ŝi vivu pluen en senscieco!

Ádám POZSONYI

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 20-a junio 2012

(1) Kinga, GÖNCZ (8. nov. 1947.) socialista politikistino, membro de socialista frakcio de la Eŭropa Parlamento. Ekspsikiatrino. Ŝian politikan vojon ŝia patrujperfidanta kaj denuncista, republika eksprezidento patro ebenigis de la politika maldekstra-liberalismo ĝis la postkomunista ideologio. Politika Ĝoja Ĵokero. Ŝi estis ministro pri junularaj, familioaferaj, socialaj kaj ŝancegalecaj aferoj. Poste ministro pri eksteraj aferoj. Juda devena hungaromalamemo.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)

Urso-afero – Epokspirito

Ĉiam mi sentis, ke ekzistas punkto en la universo, unu lasta soleca punkto, kiun ankoraŭ oni ne modernigis. Kiun ankoraŭ oni nem politikkorektigis. Kiun oni lasis tiel, kiel ĝi estas. Elmodiĝonte, normale, home: La televida-urseto. Tio nun finiĝas.

„Je Paska-lundo novaj ursetofiguroj akceptas antaŭ la vesperfabeloj la infanojn. Kun Urseto Televidilo titolo nelge kreskigita fabelotrako ekiris sur la m2 kanajlo, la al tio farita nova ĉefartikolo en la duonaarcentan tradicion konformiĝas. La nova ĉefartikolo esta laboro de animatoro Ferenc Fischer kaj de komponisto Gábor Berkes” – ni legus.

Nu, estas 2012. En Novjorko ia virino sur la subfervojo en kapon piedbatas viron, ĉar laŭ ŝi li postiras ŝin. En Parizo la muslimoj plenajn stratojn okupas sen instanca permeso, kun metalkordonoj blokas la tereron, sur la tero ili preĝas, kaj loĝantoj de la distrikto ne povas forlasi la iliajn loĝejojn, kaj ili ne povas hejmeniri dum la tempo de la preĝo. Oni havas normon, ke pasigenda prizonopuno atendas sur tiun kiu havas pri dinita historia evento diferencan opinion. Ĉu kial ĝuste Hungarujo, kaj kial ĝuste la televida-urseto elrestus el la miksrasiĝo?

Semi ĝi ne elrestas, kaj la fina rezultato estas unu „progresa” vidilo kun „romaa” ursino, kun blua semseksula leporeto-pup, kun komputilo, kun junaĝa (en pli malbona kazo kun enfamilia) amvivo. (Neme la urseto havas same „fratinon”, kiun suspektinde li brakumadas.)

Ja la „progreso” al multoj ne plaĉas. Tio same estas legebla sur diversaj forumoj, ĉar estas sia natura sopiro de homo la kutimiĝita, la tradicia, la malnova, la konvena. Ĉar la homo fundamente ne estas „progresanta”, sed „retroira” kaj „konservativa”, kiu nem ŝatas elprovi novon, ke li elĵetas siajn la malnovajn, la prosperajn kaj amitajn (aŭ nur kutimiĝitajn) aĵojn.

Kiel la hejman brikabrakon trifoje oni transmetas, ĝise fine oni konvinkas sin, ke ĝi estas matura por elĵeto, sed same tiam sangas nia koro, certe ja ni scias , ke tio devas esti tiel.

Denove oni forprenis unu parton da nia paseo. Nur tiom okazis. Tio ĉi estas Trianono [1] de la infanoprogramoj.

Ádám Pozsonyi

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 16.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)

Notoj de tradukisto:
[1]  Trianono – loko kaj kastelo en Parizo – metaforo de la plej granda historia sortotragedio de Hungarujo. Je 4-a Junio 1920. ili subskribis kaj reĝan Hungarujon ili mutilis. Ĉia hungaro konas tion daton kaj en la lando hodiaŭ estas tio ĉi tago: Tago de la Nacia Kunaparteno (aŭ Kohero)

Espero - Epokspirito

En ĝardenejo

Este bela suna vetero en ĝardenejo ni sidadis, Apud ni alia tablosocieto enprofundiĝis en la opinioŝanĝon.

– La situo estas pli multa kiel interesa! – tiel Bakisto, kiu havas tian kutimon, ke kun malklaraj bombastoj li eku sian direndeton.
– Nu… – li estus ekis s-ro Najbaro, kiam ĉe la najbara tabelo pri laŭta vortbatalo ni estis atenta. Ĉirkaŭ dudek jara junulo flagris kaj uze liberalan vortuzon „li distribuis la menson”.

Artúr Ferraris: La historia tarokpartio

– De mi ne eblas pli granda antikomunisto! Se de mi dependus, Biszku [1] antaŭtrelonge li estus pendige, kiel skabia hundo. Same Károlyi-n mi suprenpendigus! Tiu estis la tia ’ĉavo’, kiu tion diris, ke li ne volas plu soldaton vidi en Hungarujo post ’Trianon’! [2]
– Mia kara sinjoro – tiel pri tio ĉi grizhara sinjoro. – Laŭ grandveŝta novulo vi estus pli pretendema en la sia lingvouzo! Via noto kvankam atestas grandnivelan senmalklerecon. Ne Károlyi [3] estis, kiu ne volis plu soldaton vidi, sed Béla Linder nomiĝa lia ministro de la militaj aferoj! Kaj ne post ’Trianon’, sed antaŭe de novembro 1918, kiam la hungara militistaro en tuta armaĵo staris sur la limo. Alimaniere la ’ĉavo’ [4] estas cigana vorto, ĝia uzo iĝas por sia laŭdo pri unu de mem intelekuaro konfesna homo.

– Karlo onk’, nur ne instruu min! – indignis eke la junulo. – Ja, kaj mi forgesis, ke Károlyi estis tia debila, ke memstare ne povis eliri urini sur la klozeton.
– Mia kara sinjoro! – mi alturmiĝis sin direkte al junulo. – Por la normaleco la plej batale luktuloj iam la fundamentojn eraras. Bela estas, ke la homo skabias la komun’ulojn, sed unuavice pro tio, ĉar la komun’uloj [5] la regulojn de homa kunvivo ili ekpiedbatis. Kun 20-30 jaroj pli aĝajn sinjorojn la homo ne instruas, antaŭen oni salutas, kaj kun „Jam vi pardonu min…” fraza strukturo oni komencas. Same tiam, se oni havas veron. Se tio ĉi ne atingis pruvadon, tiam same precipe. Mi pensas sinjoro junulo same tre indignus kaj vi kuregus la normalecon serĉadi, ke en la sesan klason iranta rokplantaĵo el la teretaĝo du ketekizus. Mi ne ŝatus enfali en ĝia kulpo de ĝeneraligo – mi turniĝas nun jam direlte al miaj amikoj –, sed tia generacio estas plejparte senespera. Miaj kunuloj kapbalancis.

Ádám POZSONYI

Sinbado - la malnov-kutima ĝentilhomo
(aktoro Zoltán LATINOVITS)

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 15.

Noto de tradukisto:
[1] Béla BISZKU – patrujperfidanta, amasomurdista komunista ministro, kiu raportis por la ekzekutoj, kaj kiu ĝis hodiaŭ ellevintan pension ricevas de (en la vortoj) la kontraŭkomunista sistemo
[2] Trianon – loko kaj kastelo en Parizo, kie oni subskribi la unuan Hungurujon mutuliantan (honto)pacokontrakton
[3] Mihály KÁROLYI – unua prezidento de Hungario, patrujperfidanta, kriptokomunista politikisto, honto de la Hungarujo kaj sia familio
[4] ’ĉavo’- ciganlingva substantivo, t. e. juna ciganulo – en la hungara lingvo estas rifuzinta, sed tamen uzinta slango
[5] komun’uloj – komunistuloj (formordinta vorto) en la origina hungarlingva eseo en karesinta lingvoformo: „komĉi”

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)