23 december 2011

Ordo (kun video)

Estas 16-a Novembro, 17 horoj 53 minutoj. Mi sur la mia semajna materio pensadas, sed ne tre enmemoriĝas al nenio, ĉar antaŭ sidiĝeco al skribotablo ĉirkaŭe duonan horon mi en la strato promenis.
Tioman tempon pasigi en la nuntempa realo estas tia stomakoturnanta, ke la viro malfacile reekskuiĝas en tian dimenzion, en tio cetere oni vivas, en tio konservas en la loĝejo estantaj aĵoj – libroj, mapoj, fotografaĵoj, elizitaj ideoj, cigartranĉaĵoj kaj arĝentaj groŝoj. Ĉar en ĉi tia kovraĵo ankaŭ iel povas ekzisti, sed longe mergiĝi en la aĝoanimo sen admonanta-defendanta brakumo de la degluiĝeco, eksmodeco, akceptecon de sur renversan starintan mondbildo, la identiĝecon kun revolucio ĝi signifi.

Revolucio. Ĉi tie montriĝas – tiel do sur sia juĝeco de ĉi tia esprimo –, ke plimulto de la homoj – politikistoj, studentoj, domzorgistoj, kinokasistoj kaj bankaj oficistoj – ĉiuj alproprigis la sur renversan starintan (revolucian) mondbildon, ili akceptas, opinias por voloro.

Revolucio. la tia ĉi vorto tiel pulsas en nia konscio. kiel ia belega fraŭlino, kiel ia eminenta kvalita svisa ĉokolado, kiel sinonimo de la valoro, la kvalito. kaj ili ne komprenas, ke la revolucio ne estas alia, kiel la ŝima pano, la putriĝinta, la ebriada najbaro.

La revolucio estas tio, kiam la funkcieblajn aĵojn por nefunkciebla ni igas. Revoluciigi la instruadon, tion signifas: malmoraligi. Revoluciigi la teatran reĝisoradon: neĝuebla kaj obscena prezentado.

Oni ne toleras, se 56-on laŭ kontraŭrevolucio oni nomas, kvankam estas tio. Kontraŭrevolucio. La socio funkciis, estis leĝa ordo kaj aŭtoritato, poste alveturis la komunistuloj kaj ili revoluciigis. 1956 ĉi tion volis ĉesigi. Se la „revolucio” estas alveno de la malsana stato, ni ne nomus same tion, kio la plej fruan staton, la normalecon volas restarigi.

Estas 16-a Novembro. En 1919 sur ĉi tia tago enrajdis la sinjoro Gubernatoro, ke li pelu la sur renversan starintan realon de revolucio, li ĉesigu la malsanan staton, kaj li alporto la kontraŭrevolucion. La normalecon. Ni reordigu la niajn nociojn, kaj fine ni faru ordon same en la nian kapon.






Respondo-parolado de Mikloŝ HORTHY antaŭ por lia respekto alviciĝintaj budapeŝtaj urbaj dignoj kaj moŝtecoj en 16-an Novembro 1919.

Sinjoro Urbestro!

En koro mi dankas vian volontajn salutajn vortojn.

Mi direblas, mi ne ekzistas en tia animstato, ke en ĉi tia minuto kutimajn kliŝojn mi uzu, la mia jostosento tion komandas, ke sen ĉia preterparolo tion mi diru, kion en ĉi tia minuto mi sentas.
Kiam ankoraŭ ni forestis al tie ĉi, kaj nur radio de la espero palpebrumis en nia animo, tiam – mi eldiras – ni malamis kaj sakris Budapeŝton, ĉar ne tiujn ni vidis en tio, kiuj suferis, kiuj martiriĝis, sed ĉi tie kunfluintan malpuraĵon de la lando.
Ni amis, karesis ĉi tian urbon, tio en la pasinta jaro estis malĉastiganto.

Mi vokas al kadovro ĉi tie sur bordo de la Danubo la hungaran ĉefurbon: ĉi tia urbo malkonfesis sian miljaran paseon, ĉi tia urbo en la koton trenis sian kronon, siajn naciajn kolorojn kaj en ruĝajn ĉifonojn vestis sin.
Ĉi tia urbo en malliberejon ĵetis, elpersekutis el la patrujo la plejulojn de tio kaj dum unu jaro malŝparis niajn ĉiojn havaĵojn.
Sed kiom plie ni alproksimiĝis, tiom plie maldegelis pri nia koro la glacio, kaj ni estas pretaj pardoni.
Ni pardonos tiam, se la ĉi tia erarinta urborrevenos denove al sia patrujo, el sia koro, el sia animo amos la glebon, en tio polviĝadas siaj ostoj de nia praŭloj, ami tian glebon, kion kun ŝvita frunto laboras niaj vilaĝaj fratoj, ami la kronon, la duoblan krucon.

Miaj militistoj, poste pri siaj teroj ili rikoltis benon de Dio, ili levis armilon en siaj manoj, ke ili kreu ordon ĉi tie en ĉi tia patrujo.
Ĉi tiaj manoj estas malfersuferintajnmitaj por frata manpremo, sed same povas puni, se devas. Mi estas konvinkiĝe pri tio, do mi tiel esperas, ke tio ne venos la vico al ĉi tio, sed kontraŭe, kiuj sentas mem de kulpuloj, ili konvertiĝos kaj kun potenciga forto helpos en konstueco de en naciaj esperoj brileganta Budapeŝto.
La martirojn, la ĉi tie multajn suferitajn niajn sangojn kun varma amo ni brakumas al nia koro.


cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.
 
Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

13 december 2011

Filoj de Eŭropo (kun video)

    Sango de niaj eŭropaj prauloj

oni vivas en ni

ilia honesto kaj ilia legaco

hungaroj, germanoj, slavoj, keltoj, grekoj, iliriuloj, romanoj

uniiĝaj filoj de Eŭropo

forto, kuraĝo, honesto

fiereco kaj gloro

batalistoj

eŭropaj batalistoj

gloro estas neevitebla
(victoria inevitabilis est)

gloro de praŭloj eterne

filoj de Eŭropo

kubo estas forĵete
(alea iacta est)

spirito de eŭropaj pruloj

oni vivas en eŭropaj filoj kaj filinoj

kuraĝo, braveco, energio

video fare laŭ CroPetroForever

Ni tre dankas! Ĉi tio estis tre admirinda!

Ĉu vi kioman ’hollywood’-an filmon identigis?


cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

 Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

   

12 december 2011

En militoordon enviciĝo kontraŭ la homa malsaĝeco

En la ĝistagoj aperis kun „Ek, ni batalu!” titole nova satirokolekto de Ádám Pozsonyi, kio la ĝis tio ĉi la plej kompletan bildon prezentas el la laboreco de aŭtoro. Li elektadas el la rikolto de 15 jaroj, kaj la verkojn siaj desegnoj ornamas. Pro tia ĉi interrilato ni paroladis kun la aŭtoro.

- Ĉu estas intenca la referenco sur la antaŭ tri jaraj lia librobruliga skandalo?

- Nature! Ke la memoron de eblaj forgesemuloj malgrande ni aktualigu, pri tia afero estas temo, kiam oni atendis de ni, ke ni kredu realon de tio, ke post du tagoj, kiel en hungara semajnoĵurnalo ekvenas srkribo kun dumil karakteroj – ĉi tio estis la „Ek, ni batalu!” titolon havanta malgranda absurdo, en tio mi diligentigis purigon de la hungara spirita vivo –, la sveda televido faras kompliaĵon pri tio, ke sur la stratoj de Budapeŝto nazioj marŝas kaj oni bruligas la libron. Jes, ĉar poste mia publikaĵo eldoniĝis, kiel admirinde interagordinta simfonia orkestro alfalis sur min la maldekstra-liberala medio, kaj laŭ vorto ili postulis mian likvidecon. Nature en la nomo de la libereco, la toleremo kaj la homaj juroj. Kiel ĉi tio kutimas. Kun tio nature mi estas klarvida, ke ne pri mi temas la afero, mi estis momenta ilo, estas direbla en bona tempo mi venis al ili, sed ĝuste la okazo pruvis, ke kion en la tia skribado mi vortumis, tio certe estas laŭtempa, aktuala kaj antaŭe malantaŭe ne estas sin transsaveblanta.

- Ĉu tiam la ĉi tia volumo estas kune same ia batala marŝo?

- Se vi pensas, ajne same tiel eblas koncepti. Ĉu kial ne? Mem la titolo, la enhavo de volumo, respektive la el ĝi radianta pensmaniero estas tia, kiel unu danĝeroalarmo. Kiel sono de sireno, kio en la momento antaŭ detruiĝo ankoraŭ atentigas. Enentuale ankoraŭ oni ne estas posta. Ĉar la mondo jam poiome ne estos funkcieblanta. En la posta cent jaroj tiome oni stultigis kun ĉiaj progresaj spiritaj utopioj, kioj staras en kruta kontrasto kun la plej fundamentaj leĝoj de viveco. Kiu finlegis la libron, tiu plu ne estos ebla sen ridheno finaŭdi unu politike korektan televidan interparolon, ne povos poste sen naŭzo finpromeni sur hodiaŭa urbego, aŭ preni en siaj manoj unu prestiĝan literaturan faraĵon. La „Ek, ni batalu!” estas ia fiera en militoordon enviciĝo kontraŭ la homa malsaĝeco, fiemo, servilemo, kontraŭ oportunismo.

- Se mi bone konas, unue vi ekiris sur voĉlegantan rondvojaĝon.

- La kontraŭrevolucion – kiel arta, kiel en spiritohistoria senco – devas atingigi inter la homojn! Devas monrti por masojn! Devas inklinon fari al tio! Ke ili alsentu por sia gusto. Post revolucia cerbolaco de unu jarcento estas tempe, ke ili kun volupta sovaĝeco ili sin ĵetu sur la normalecon, kaj ili ekvekiĝu: la literaturo estas tio, kion inter legeco ne eblas demeti, kvankam ne tio, kion kun prezo de fobia fortostreĉo ne eblas finsuferi! Nomojn mi ne deziras diri – poste inter kvar okuloj – sed la naŭdek protentoj de hungara literaturo estas senvalora. Nulo. La senpensa, kliŝa senideeco iras sian dancon kun la aroganta neniu-doma pensmaniero. Konvenu, konvenu, konvenu. Ne mem, al sia individueco – tion oni ne havas. Mi ekzemple je la nia plej lasta vespero la „Estro kaj sia faraĵo” titolan satiron mi ne konis seninterrompe finlegi, ĉar kiel mem, kiel la ridaĉo de publiko en fiaskon sufokigis la eksperimenton.

- Ĉu ne la eklipseco parolas el vi? Ĉu manko de rekonato?

- De ĉi tioj ne devas. Sed mi ne havas kaŭzon pri plendo. En la lastaj semajnoj – mi devas konfesi – apenaŭ mi havas trankvilon. Kun leteraj sendaĵoj ili ĝenis min el la distrikto, el la Sidejoĉefurbo, sed ankoraŭ same el la regiono de ’Szörényi’ kaj ’Macsói”, eĉ unu aĝa sinjoro, el la foro de eternaj provincioj aliĝis ekscitite. Kaj la volumo ankorŭ estis nenie! Sed nun finas ĉi tia stato!

- Kun senindulga aperteco vi eksaltas al ajnaj tabuotemoj. Multoj certe pli singarde, pli diplomate estus formuladi. Malgrande sur la antaŭ dudek jaraj Ádám Pozsonyi memorigis min.

- La mian punkan pasinton mi neniam malkonfesis, simple alie mi vidas la mondon, kiel dudek jare. Ĉi tio tiel estas orde. La tio same estas malsano de la moderna mondo, ke mezaĝuloj kopias vestadon, parolomanieron, valoroverdikton de la dekjaruloj. La moderna homo jam ne povas digne maljuniĝi. Poste rerigarde sur la mia kompleta laboreco kontraŭmarso kun homa malsaĝeco, la al tio impeto estis karateriza. Ĉi tion dudek jare ĉi tiel mi konceptis: Ni damaĝu la damaĝajn skulptaĵojn! Kun hodiaŭa kapo nur ĉi tieman mi diras: Ek, ni batalu!

Ádám POZSONYI

El hejmpaĝo de aŭtoro, kaj el la ’Demokrata’ semajnoĵurnalo

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

09 december 2011

Nur ĉi tiom

Viro ĉiam kun konsterniĝa mirego palpebrumas, ke li intervidiĝas kun la kutimoj de la virinoj. En la banoĉambro estas ok specaj duŝoĝelo – unu blua, du flavaj, rozkolora, blanka, ruĝa, verda, kaj ia nedefinebla – kvankam estus sufiĉa unu peco sapo. Averaĝa masklulo same ne tenas plurajn, maks. ankoraŭ uni alian tipon, plus vangoalkoholo, poste ’bonan tagon’! Se oni ne tiel estas, tie la seksa identeco estas treege duba.

Sed ĉi tio estas nur unu disfrotaĵo el senfino de la objektoj, kaj el la al tioj ligiĝeblantaj fetiĉosistemoj, kun tio la moderna homo ĉirkaŭbastionas mem.
La nia plej multaj objektoj estas superflua. Unufoje unu mia eksa samklasano prenis min por frenezulo, ĉar kun mia telefono sole telefoni estus. „Ĉu ne estas ardanta kun tio ĉi iradi?” li esploris scivole, kaj li gapis al mia vango. „Ĉu antaŭ kiu?” mi konsterniĝis malantŭe laŭ respondo. Ni ambaŭ saman pensis pri la alio.

Sed fakte pri la krizo mi volis paroli, pri la depresio, kio rajdas sur nia kolo. Tion tre certe ne povas sin transsavi. Nu, la mia propono estus la suba: la hungara nacio – pli ekzakte la loĝantaro de Trunkita-Hungario prenas sur sin la postan: ĝis du jaroj ne estas plasmaĵo, saĝa telefono, interreto, ’wellness’, duŝoĝelo, RTL-klub, ananaso, holanda bolbo, ’lego’, ’hamgurger’-o, ’playboy’-o kaj Co-Do. Fekunda tero estas. Tritiko estas. Porko estas. Bovino estas. Pomo, cepo, kokido, lardo kaj vino. Ni nenion enportas. Ni tion manĝas kio ĉi tie produktiĝas. De tagmezo ĝis ses ne estas kurento. Sinjoro parlamentano kun trajno iras aŭ sur ĉevalo. Monhelpo nenio estas. Al deviuloj, al parazitoj nek unu heleron. Se oni komencas rabi, malliberejo. Se oni daŭrigas, ŝnuro. Al la kiu konas kiomajn jarojn insultaĵojn supren ruktantojn estas mansvingo, kaj rideto, kompensaĵo nature nenio.

Nur du jaroj devus, du mallongaj jaroj, kaj ĉia ŝuldo malaperus, ne parole pri tio, ke la nacio kaj materie, kaj morale estus pli sana. Nova, fiera kaj forta, en la sekvonton optimisme vidanta nacio enŝovus en la kontaktoskatolo la aliĝaĵon en la fino de la dua jaroj – se propre oni enŝovus!

Mi havas fortajn skeptinkojn pri tio, ke ĉu tion ĉi prenus sur sin por la konsomanto stultiginta popolo, sed vi kredu min, ĝi estus nur tiom ĉi. Nur ĉi tiom.


El la hejmpaĝo de la aŭtoro


Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

03 december 2011

La hungara malfermo

La hungara malfermo
Antaŭ nelonge mi skribis pri tio, ke kvankam mi multe lingve legas blogojn kaj forumojn, inter ĉiojfore la hungarajn komentariojn mi opinias de la pleje agresie. Nun mi pri unua konsistero de ĉi tio mi volas skribi: pri la ekleveco de la kontraŭopinion anoncaj komentarioj.

La hungaraj kontraŭopiniaj-komentarioj – kontraŭ la plej multa laŭ mi konitaj lingvoj – ne kun tio ili komencas, ke la aŭtoro de registranto aŭ kun unu konkreta aserto de la antaŭa alparolanto oni ne interkonsentas, kaj ĉ kial ne. Sed laŭ la aŭdigintoj oni en si konstrukcias la personecobildon de aŭtoro, kaj plue jam ĉi tion oni atakas. Tiel, ke sur la komenco de alparolo ĉi tioo oni pensas kun unu-unu duona frozo precizigi.


Ĉi tiojn la eklevecojn el la komentarioj de la rivero ’Wang’ mi ĉerpis, kioj staras jam ĉiam sur tre alta nivelo, kompare kun averaĝo de hungaraj blogoj. La sekventajn enkondukajn frazojn sed mi citas el anglaj lingvaj komentarioj de ’Río Wang’, kelkfoje al angla lingva varietato de sama registreco.


Mi tion kredas, mi ne devas precipe peti niajn legantojn, ke vi trovu la dek malgrandetajn diferencojn. La hungaraj komentarioj, antaŭ ol ili estus transpasas sur la konkretan problemon, unue ili fiksas, ĉu la aŭtoro kial estas neaŭtenta. La anglaj lingvaj komentarioj – el la tri aŭtoroj unu estas belga, la dua aŭstralia, la tria rusa – ili koncentras sur la problemon, kaj ankoraŭ ili havas tempon deklari pri la atesto pri konduto de aŭtoro.

La psikologio – diras la psikologisto, kiam mi menciis al li la aferon – nomas laŭ „vi-komuniko” kaj „mi-komuniko” la duan tipajn reagojn. La vi-komuniko estas la „ĉar vi estas ĉi tia”, la mi-komuniko estas la „mi havas ĉi tian problemon”. La vi-komuniko estas la „ĉu kiu vi estas, ke”, mi-komuniko estas la „mi ĉi tion ĉi tiel vidas”. La vi-komuniko estas etikediĝeco, la mi-komuniko estas leveco de demando. La vi-komunio sur kontarŭbaton, la mi-komunio sor empation instigas la aŭdanton. Laŭ la psikologisto la plimulto de la liaj hungaraj pacientoj simple ili ne vidas la diferencon inter la duopo, kaj dum monatoj pasas, kiam oni komperas, kiom de siaj problemoj estas la kaŭzo ĉi tio, kiom moltajn problemojn inhibas, kaj kiom ĉion oni povas ruliĝe aranĝi, se sisteme oni transpartianiĝas pri la vi-komunio pri la mi-komunion.

Al tioj simile bonon mi deziras al ĉiuj niaj alparoluloj.

STUDIOLUM

El „Poemoj de rivero Wang” hejmpaĝo – 13-a Okt. 2011.


cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

01 december 2011

Ĉe la Danubo – 2-a skribleciono

Analizo de statuo de Attila József
Ĵanet Ĵaboto 8/b. klaso

La poeto havas tre malgajan vizaĝon, ĉar same li ne vidas Danubon, kun rigardo al, ke li sufiĉe malproksine sidis de tio. (Apud la granda poemoskribisto maldekstre la tramo trafikas, dekstre la parlamento ekzistas.) Mi tiel vidas, ke li tre malserene rigardas la piedpremintan greson. Sed estus, ke plie moroza aŭ malmilda estas lia mieno, aliparte ĝi estas terure maldika, tio bone montras, ke li kioman malsatis. La artisto bele sciis esprimi kun tia la malgraseco, ke la poeto multe mizeradis. En la granda malsateco ankoraŭ la liaj brakoj same plilongiĝis, laŭ mi se li stariĝus, la liaj brakoj atingus ĝis liajn genuojn (la mia panjo tion diras, ke de povrulo tiaj estis siaj membroj kiel orangutango). La poeto estis tiel povra, ke ankoraŭ la sian pantalonon same kiel devis pruntepeti, kio el tio estas vidanta, ke tio estas tre mallonga sur lin.

La skulptisto la poeton en tia pozo bildigas, kiam li sidis sur plej suba ŝtono de la bordo, kaj li rigardas, kiel melonŝelo naĝas[1]. Mi tiel pensas, ke estus bildigi same tion, kiel la panjo de poeto etendadas la tolaĵon mute[2], aŭ tion lignaron hakitan[3], kio sur monto kaj dorso reciproke[4] ekzistas. (Laŭ mia panjo, ne povas ĉion kiel bele muldi en statuon, ĉar ankaŭ estas bona, ke oni ne faris:

La materio marŝas jen feliĉe
tra tuneloj de intensoj svarmaj,
la skorion revivigas riĉe
bolaj putoj de la renoj varmaj.[5])

Cetere la poeto la sian ĉapelon tenas en sia mano, tiel la lia nura kapo estas tiel, kiel de Petőfi.[6]

José Armando PORPANEK[7]

El „Gondola” hejmpaĝo – 25-a Novembro 2011.

Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

Notoj de tradukisto:
[1] trasoneco: Ĉe Danubo (A Dunánál) -1936 - trad: Kálmán, Kalocsay
[2] trasoneco: Panjo (Mama) - 1934 - trad: Julio, Varga
[3] trasoneco: Konsciado (Eszmélet) [IV] - 1934 - trad: Péter András, Rados
[4] trasoneco: El
Analizo de Attila József de Ottó Orbán - 2005
[5] trasoneco: Odo (Óda) [4] - 1933 - trad: Imre, Szabó
[6] Hungara poeto – Sándor, Petőfi (1823-1849)
[7] Laŭ tradukisto ĉi tia namo estas karikaturo, ĉar tia hungara nomo ne ekzistas, sed la pseŭdonimo mokas lian hungarian kutimon, ke iuj (precipe la ciganoj) prefere donas al siaj infantoj sapooperajn nomojn. Porpanek – slava aŭdiĝanta, parolanta, famila nomo
 

27 november 2011

Kolektadeco

Ilustraĵo – fotografaĵo de hungara
prostitutino el la fino de la 1800-aj jaroj
Mi havas konatulon – li estas brava, nacia mienulo [1] – kiu apud tio, ke kun la siaj malgandaj, sed ne malestimendaj iloj li batalas kontraŭ la fremda subpremo (laŭ la legendo en ia popolkunveno unufoje sur kvin metroj li plene trafis kun sia salivo Ildikon Lendvaion [2], poste preskaŭ la lin persekutantajn persekutistojn ĝis duona horo li miskondukis en densa ĝangalo de la pordaj volboj), li estas same entuziasma antikvaĵo-kolektanto.

Mi rimarkas, ke la koleteco laŭ mi estas majesta objekto, la viro ĉi tiam mem la universon volas ekposedi, tio certe ja estas neebla. sed nu la homo estas nur kopiaĵo de Dio, oni ne estas mem la Kreinto.

La Martenjo (ĉar tie oni nomas ĉi tian limfortikaĝan heroon de nia aĝo) unufoje pridonacis kun malnova forografio. Laŭ kunkulpa virookulumo li enpremis la mian mankavon, „De ĉi tio vi ricevu inspiron”. Sur malantaŭo de papero estas sekventa teksto kun globkrajono. „Dompordo de Taban [3], ŝtratto Rondo 36. n-ra domo sur la flanko de monto Gellert[4]. La domo estis malgranda kapacita, sed tre konata bordelo tiame.”

Mi rigardadas la bildon. La malkonstruita Tabán, ia ruina porda volbo, kaj unu kandelabro. Ĉe la enirejo de pordo sed side sur la barieron estas dameto. Ŝi ridaĉas, se tio ĉi plie estas kara, kiel vulgara, en ŝi estas malpeza somera robo, la juo estas laŭ nivelo de genuo, ŝtrumpo, ŝuo. Frivolan karakteron nur sur la barieron metinta gambo, kaj la solida diskrureto pruntedonas. Ŝi estas la enlaboranto de institucio, ĉi tio estas samsenca.

Do mi rigardas la bildon, kaj nur malrapide mi komprenas, ki tiel hodiaŭ ofica dungito ne aspektiĝas. Tiel solide. Ĉe la hodiaŭa tajpistino mininume havas artaungon kaj najlokalkanumon, kaj ŝi kliniĝas ŝin por ’cellux’-o [5], la entranĉito de kolsoneteto ruĝe eklumas el post koksapantalono. La ĉi tia malgranda naivulo hodiaŭe, kiel sinjorino infanvartistino, al la solidojn apartenus, kaj ŝia amikinoj ekridaĉus ŝin, ĉu kial ŝi ne vestas sin pli okulfrape. Sur la kvar-seso [6] la knabinoj je dekkvar jare surhavas tiajn rubojn, kiel en porno de la sesdekaj jaroj ĉe la sadomazoĥismaj scenoj. La ĝis genuo atingantaj lakobotoj kun retoŝtrumpoj nome tien migris intere kutiman tualeton de tridekaj panjoj, en tioj ili iras aĉetakiri en la TESCO-n [7]. Nur antaŭe la dameto verŝajne ankoraŭ sciis kio estas ŝi, kaj ŝia memkonscio ne frapadis la stelan ĉielon. Ni precizigu tion: estu respekto al la escepto.

Mallarĝe tamen Goethe [8] havas veron: Estas feliĉaj la kolektantoj!

Ádám POZSONYI

(2010)


Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj
(HEKKP)

Animita GIF - vi klaku
Notoj de tradukisto:
[1] Mieniulo – (hun: „arc”) slango, komprenu: bona figura aŭ tipa homo
[2] Ildikó, Lendvai, hungara socialista politikistino, ekscenzuristino
[2] Tabán – iama, etpurĝa, etkampula urbero de Budapeŝto. En la 60-aj, 70-aj jaroj oni – la komunistuloj – malkonstruis, neniigis
[3] Gellért-hegy – Monto de Sankta Gerardo, monto super la Budapeŝto, sur la ĝia pinto kun statuo Libereco (aŭ Liberiĝo, aŭ Liberigo), unu el pluraj monumentoj de la sovetaj koloniistoj
[4] Cellux – Cellolux – hungara tradicia glubendo
[5] Veturlinio de tramo. La 4-an kaj 6-an numeron kune oni nomis ĉi tiel
[6] Tesco – multfinanca kompanio kun multa laŭnutraĵaj nutaĵoj; simbolo de kantraŭkvalito, kontrasto de la kvalito en Hungarujo
[7] Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) – fama germana genio, poeto, verkisto

25 november 2011

Ordo kaj stumpo

Inter eminentaj agoj de nia granda reĝo, Libra Kalomano [1] ĉiam en kodigecon de la brako-detranĉecon same mi rigardis lia aranĝoj de la plej nobela en intereco de homa libereco, kulturo, kaj universala publika bono.

Mi staras en la busohalzejo. Ĝuste mi ascendus, kaj tiam senhonta neniulo interpremiĝas antaŭ min. Je sekundo li haltas, kaj post lasta fumeto li ĵetas sur teron lian cigaredon.
En ĉi tia movo estas ene ĉia metafizika senradikeco de la moderna homo. Ĉi tia movo transmontras sur tio, ke la proleteto estas memama, oni ne zorgas pri aliulo, aŭ oni malpuraĵadas. Ne, la ĉi tia movo estas sia postsekvo de sordida minado de la grandaj revoluciuloj, humanismuloj, idealistuloj kaj mondelaĉetuloj.

Normalulo, kiun oni ne infektis kun progresema spirita, humanisma malpuraĵo, li konas, ke li estas nur ono de la granda kompleto. Sed en la spiritan sakstraton gvidita moderna homo tion kredas, li estas la centro. Tioman diradis de li la progresemuloj kaj liberaluloj. Alternativuloj kaj AdoLoDo-führeroj [2]. Sendependaj intelektuloj kaj internaciaj verkistoj. „Mi” – diskonigas fiere idiotulo de nia aĝo, kaj niaj hejmlandaj individuismuloj ankoraŭ same instigas por tio. Ili garnas onin, kun plaĉaspekta stampo, kiel same ne antaŭlonge en la liberala tendo. „Mi” – diskonigas en sia korpo povra malfeliĉulo, kaj li same ne antaŭsentas, laŭ ĉi tia bazo tsame tion memskribus: „Mi estas malsaĝa, kompatinda bovulo, mi vivis superflue, mi estit por damaĝo de mia nacio, de mia patrio, de mia medio, same mi estos malaperi sen postsigno, ja nek spirita kreitaĵo, nek posteulo ne restas post mi. Vi kraĉu okulen min!”

Rousseau, Marx, Oskaro JÁSZI [3] kaj Gasparo Nikolao TAMÁS [4] efektive en unu fadenon estas surfadenigeblanta kun tio proleteto, kiu sian cigaredon forĵete fiere suprenpaŝas sur ĝia ŝtuparo de aŭtobuso.
Se mi alvenus sur potencon, la mia unua efero estus – nature krom la suprenstareco de kulturopolico –, sur la pli trafikplenajn lokojn belaspektajn malgrandajn inkviziciajn faktoriojn starigi, kie sur la ĉi tiaj povraj malfeliĉulojn niaj bone preparitaj kaj ĝentilaj specialistoj sen ĉio ado ili finfarus la necesan operacian intervenon. Nature ĉion en la sia intereco de la deliktulo, ja same estas humanismo en la mondo.

Ádám POZSONYI

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2006/35.


Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)
Notoj de tradukisto:
[1] Könyves Kálmán (1074-1116) granda árpád-doma hungara reĝo. Li estis karitata leĝon verkanta monarĥo.
[2] Alianco de Liberaj Demokratuloj (Szabad Demokraták Szövetsége – SZDSZ – szadesz) de publika abomeo ĝojanta, de tio malaperinta liberala parlamenta partio en Hungario. La sia nomo estas sinonimo de mensogo. En 1989 ili estis kontraŭkomunisaj, kontraŭsocialistaj, poste ili ligis aliancon kun la postkomunista partio (MSZP), tra 3 cikloj, Oni nomis ilin same de „partio de koruptado”
Führer – el germana politika, ŝtata jura vorto: t.e: estro, ĉefo, veziro. En la hungara lingvo ĝi havas pejorativan, malamintan sencon. ĉirk: „homo de la povo” Ekz: KISZ-führer [eksa junula komunista organizo], brigado-führer [eksa socialista labora organizoj en la ŝtata fabrikoj]
[3] Oszkár, Jászi (1875-1957) Patrioperfidulo. Elstareca, konata figuro de la 1919-a hungara burĝa „revolucio”, [reale: anarĥio, rato-ribelo] amiko de Mihály Károlyi. Liberala juda devena politologo. De lia agado same dankebla la malavantaĝa traktada pozicio de Hungario en 1919-1920. Li mortis en ekzilo, en Ameriko; li neniam ne revenis sur Hungarion, feliĉe.
[4]  Gáspár Miklós, Tamás (1948) kripokomunistulo, maldekstrula, eksliberalula politika personeco, kiu pro kontraŭdekstraj, naciaj maldelikataj agadoj estas misfama. Tia okazo estis ekz. la Mortimer-skandalo, tiam unu ciganon iu kun samuraja glavo depikis. La „liberaluloj” tuj rasismon kriis, trupantaŭon kune ~. Pli malfrue malkaŝiĝis, ke la kulpulo same estis cigano; kaj ne estis nenia rasisma motivo en la afero. ~ ne petis neniam pardonon pri liaj vortoj.

24 november 2011

El la kuriejo

Ĉu vi aŭdis pri ĉi tio, ke mondrevolucio?
Ĉu pri tio? – mia poeta konatulo la sian kapon gratis.
Mondorevolucio – mi klarigis. – Ĉu vi ne estas en la bildo? [1] Elrompiĝis la mondrevolucio!
Tio estas ia petőfia [2] pasvorto, ĉu ne? – li ekveturis en la kameron, ĉar ni ĝuste matenmanĝis.
Ni sidis en la kuriejo kaj ni elrigardis sur straton.
Estas mondrevolucio de Londono ĝis Tapioseĉő [3] – mi klarigis ree.
Ne, mi ne estas en bildo – nazparolis mia amiko, kaj li distranĉis la cepon. – Mi havas seksan vivon.
Ĉu la mondorevolucio, ĝi estas fajfo? - mi indignis.
Ankoraŭ mi ne konas nek nun - li demetis la hakplaton. – Ĉu kio la diablo ĉi tio estas?
Defiladas la junuloj, kaj ili balancas surskribojn. „Sufiĉa estis el subpremo”. Kaj ke multa estas la malriĉuloj. Ĉi tio estas en la novaĵoj de tagoj!
Ĉu kaj ĉi tio estas kia produktaĵo de humoristo-trupo? - li suprentiris la sian brovon Blazio, kaj li reiris al la cepon. – Ĉu vi ĉi tien donus la salon?
Pri Blazio devas koni, ke li poemojn skribas en la romantika stilo, kun religia ligiĝeco, kaj kun 18-a jarcenta lingvaĵo. Same ĉi tio pruvas, ke en la revueco de merkataj pretendo li havas ankoraŭ kion postvari. Mi antaŭen sidis la komputilon, kaj mi montris kelkaj alprenojn.
Ĉu kia organizaĵo staras malantaŭe? Ĉu la LoMoPo? [4] (De tio mi vidis, ke mia amiko estas antaŭjuĝa.) – Tio estas la plej bona parto – li ridhenis –, kiam iu bovulo enkriedis, ke „amo”. „Egaleco, fratesco, libereco!” [5] Ho, mia patrino! Oni devus porti al ili malgrandan greseton, ke ili paŝtiĝu. Se mi bone antaŭsentas, ĉi tion al ia kontraŭ-tuteca boveco oni titolas, sed laŭ mi ĝi estas liberala cirko. Tioma estas la ekkolero, ke devas ia ŝajna-kontraŭo , ke oni manku la venton el velo de vera rezisto.
Do, ĉu kio estas la via opinio? – mi enlutis la lastan manĝeton.
Ĉu mondrevolucio? Hm. Ĝis la mia kuriejo ĉi tio ne alvenis. Sed poste mi skribos unu poemon kaj mi deklamos en la ŝtuparo de McDonald’s. [6] Sed, se vi ne koleras min, nun jam mi havas aferon.
Pro tio mi stariĝis, kaj mi lasis lin kun sia lardo, kun sia senscieco kaj kun sia malglora antaŭjuĝoj.


El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2011/43.

Notoj de tradukisto:

[1] Ĉu vi ne estas en la bildo? – Ĉu vi ne havas imagecon? Kiel en kino. Ĉu vi ne vidis la ekranon? Ĉu la „bildon”? Ĉu vi postrestis?
[2] Sándor (Aleksandro) PETŐFI, (1822-1849) unu el la plej grandaj hungaraj poetoj.
[3] Tapioseĉő - hun: Tápiószecső – meza hungaruja setlejo kun 6 mil loĝanto en departmento Peŝt, en la Nagykáta irmaniero; kompr: fino de le mondo
[4] LoMoPo – LMP – hungaria liberala parlamenta minoritatata, laŭverda kolora, judula direktinta partio [2010], posteulo la falinta de hungarija liberala partio de la Liberala Demokrata Alianco (SZDSZ)
[5] vd: la francia revolucia nominta renversiĝo
[6] McDonald’s – tuteca restoracia, investeca ĉeno, kun por homa konsumo nemanĝeblaj nutraĵoj. 

Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

23 november 2011

Estas tempo!

- Pandonu min, ĉu vi kapablas ekdiri, kioma horo estas?
- Mi tre dankas, bone.
- Oho-ho... Mi ne ĉi tion demandis, sed tion, ke kioma horo estas?
- Aleksandro BABARCZY, mi ĝojas!
- Pardonu min, ĉu vi estas idioto?
- Ne, bonvolu, mi eĉ konekton ne havas kio estos poste.
- Ne koleru min, ĉu pri kio vi parolas?
- Pri tio, ke sub ducentkvindekmil oni ne povas sin vivteni.
- Ĉu kie ne povas vivteni?
- Nu, ekzemple en lavpleva gamboakvo, kaj ĉi tie. Ĉu vi scias, oni ne havas aeron.
- Konas mi, sed kiel alveturas ĉi tio tien?
- Tiel, ke la loĝantaro dronas en la krediton.
- Vi ne estas normalulo!
- Vi ne koleru, sed vi alparolis. Same cetere la Jozefo ANTALL eblas pri ĉio!
- Ĉu pri tio? Ĉu pri tio, ke vi estas idioto?!
- Oni ne havas vorton pri tion, la mia knabo estas diplomita balaisto!
- Sed, ĉu kiel ĉi tio iras al tio, ke kioma horo estas?
- Tiel, ke kvarcent estas la benzino, kaj same la pano. Mi diras ĉi tion, la ĉi tia mondo enfalis, nur ili ne enparolis en la RTL.
- Nu, estas bone, vi iru en la diablon!
- La tia tempo jam forpasis.

Dániel ÁGOSTON




Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

20 november 2011

Waldorf

La mia amiko Miĥaelo – kiu estas liberalulo – interesan bovecon rakontis. Li tion diras: „La mian infanon en la Waldorf-lernejon mi iriigadas, ke burĝonu la sia individueco.” Mi pluen pikas la aĵon, kaj pro tio li tie diras: „En la Waldorf, se la infano estas laca, aŭ oni ne havas inklonon lerni, oni prenas decidon kaj bele oni eksteren promenas en la mezo de horloĝo ludi, aŭ se tiel diri oni dormetas sur la super klason suprentirinta galerio.”

De post iam mi sur la reformigeco de instruado mi rompas al si la kapon, kaj mi ellaboris novan sistemon. Ni nomiĝu se tiel diri Gulag-lernejoreto.

Ĉi tie la lernanto iĝas en la posedaĵon nur de ekzistadosignifa kaj nemalhavebla sciomaterio. La skribo-legeco ne apartenas intere ĉi tioj. En la mondo alimaniere estas troamulta la skribisto. La t.n. liberalaj demokratioj vivas en la tia miskredo, ke tial, ĉar iu konas la literojn, tuj oni devas interdividi la sian opinion kun alioj, kaj la fiamaso tion kredas, tial, ĉar oni povas por artikita parolo, oni nepre devas malfermi la sian buŝon. El tio poste enormaj malagrableco devenas.

Tiel ke en la Gulag la studplano staras el la akireco de disciplino, plue el kredo- kaj moralo-instruo. Kontraŭ la liberala instruada sistemo en la Gulag estos deviga la lerneja mantelo. La modelo de mantelo estas nigra kaj blanka striita, en la posta ono kun kvin cifera presita numero.

Simplaj sed solena medio de la paŭzoj konsentas al la kreado de la ena paco. En la granda paŭzo ĉiu suben marŝas em sur la kun dornordato ĉirkaŭita lernejan korton, kaj apud la okuloj de hunda sentinelo en la paradpaŝo trifoje ĉirkaŭmarŝas. Sur la koridoro brakrubandaj sentineloj gardas la ordon. Malkontentiga kompileco de la pureca pakaĵo reprezaliojn posttiras. Manko de la dentpuriga glaso aŭ la sapo senigo de tagmanĝo, multe tiuokaze pilorio, pro la neglekto de manlavo kvankam bastonado estas rajtigita.

En la Gulag oni havas same grandan gravecon por la materia fortostato de la lernantoj. Inter la plej popularajn praktikojn de lernejaj horloĝoj apartenas la grenadoĵeteco, plue kun bajoneta pafilo kontraŭ pajlomarioneta senkaŝa kuratako.
La malregolecon oni ne toleras!
La pordisto kun glavjura rajto estas investinta.
Okaze unufuja malfrueco estas mandetranĉeco.
Kuradi estas Malpermesita!
Paroladi estas Malpermesita!
Fleksiĝade sin Sidi estas Malpermesita!
Opinion Verki estas Malpermesita!
Super la enirejo la sekva surskribo estas ornaminta kun klaftaj literoj: „Das Wissen macht frei”. La scio liberigas.



Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)
Aperis en la „Hungara Demokratulo” semajnoĵurnalo – 2005/17
 
Notoj de la tradukisto:

Waldorf – hiperliberala lernejo-ordo, metodo. En la 60-a kaj 70-a jaroj laŭ statistico estas elmontranta, ke en la Baader-Meinhof, kaj Ruĝa Armeo Frakcio teroraj grupoj estas supre reprezentintaj la Waldorf-lernantoj.

Gulag – soveta-rusa morta tendero; en la rusa lingvo: ГУЛаг: Государственный Уголовный Лагерь – Ŝtata Kriminala Tendero – kruela, senleĝa, maljusta kaj malhumana tortura loko de la ruĝaj caro-murdintaj bolŝevikoj.

12 november 2011

Legendoj (aŭ ĉu ekzistas Esterházy-leganto)

La vivo de tio estas bela, ke oni ekzistas legendoj. En seriozaj lokoj, kiel ekzemple la Hungara Imperio tiaj legendoj vivis, kiel la fama falsa-Petőfi [i], kiu post la kapitulaco vagadis sur la ebeno, kaj el senkosta nutrado ĉe la poemon kaj patrion amantajn popoloj, aŭ Boris [ii], la tronpostulantulo, kiu de sia knabo de nia reĝo Kalomano [iii] li konfesis mem, kaj ĉi-rilate li detruis la finejojn, sed mi mencius ajne reĝido Ĉaba [iv], kiun la sikuloj same depost atendas tie sur la orienta limregiono.

(En la malgrandetaj landoj jes ja nur ĉi tiaj legendoj vivas, kiel la loknesa [v] monstro, la sieĝo de la Vintra palaco, aŭ h…., hej nun preskaŭ mi diris ion)

Surskribo de la tabulo:
„Ni ne petas el la kulturo-malpuraĵo”
Legendo de la hodiaŭa hungara realo estas la t.n. leganto-Esterházy.

Kun mia kolego Zsolt UNGVÁRY [vi] ni alveturis ĝuste pri la premilo-rondatablo de EMI-kampadejo [vii] al hejmen, kaj tiam ni senkusiĝis sin en la sufokejo, iu el ni levis: „Ĉu jam vi legis Esterházy-n? [viii] Ĉu vi povis fine legis? Ĉu propre vi renkontiĝis iam kun tia homo, kiu la Esterházy-n vere legas?” Kaj ni devis konsterniĝi, ke ne estas. Mi komencis du librojn, Zsolt stagnis ĉe unu, sed nek li, nek mi, ni ne renkontiĝis ankoraŭ kun vivanta vianda-sanga koncernulo, kiu fakte legus, legus fine, kaj ankoraŭ same oni ĝuus. Praktike lin neniu amas. (Estus bona se ĉi tion la sekvonta kulturo-funkcioloj de FIDESZ-kondukilo [ix] same kredus, komprenus, kaptus cerbe, kaj poste ne saman la dek kurigitajn idiotulojn same ili favorigus, kiel ili agis tion inter 1998 kaj 2002. 

„La leganto, kiu amas Esterházy-n” resp. „La leganto, kiu legas Esterházy-n” Ili estas ne pruvitaj, enigmaj persunuloj, ekzisto de kiu estas malcerta.

Oni diras tion, ke oni kelkfoje ekaperas en librosemajno, en libropalaco, oni prenas unu volumon, ĉar oni laŭdas, oni entreprenas, poste ĉe la kvina paĝo oni oscedas. Kaj oni kulpigas sin. Ĉar oni ne kredas, ke ĝi estas vere merdo, kaj ne li estas la stultulo. Sed mi erarus, mi petas la leganton riparu min. Ni serĉu la Leganton, tiu legas Esterházy-n. Sur mian adreson - pozsonyiadam@freemail.hu - mi atendas la aliĝulojn, tiuj legas, ĝuas, aŭ jam ili vidis unu veran, vivantan, viglan Esterházy-leganton. Laŭ donaco unu „Fuharosok” [x] volumo (oferteco de ZS.U.) estos lotumita.


(12-n Julio 2010.)

Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)
Notoj de tradukisto:

[i] Sándor (Aleksandro) PETŐFI, (1822-1849) unu el la plej grandaj hungaraj poetoj.
[ii] BORIS (laŭ alioj: Boriĉ) nask: 1113 aŭ 1114, mort: ĉ. 1154. Lia patrino estis: Eufemia, la knabino de la kieva grandprinco. Ŝi estis la dua edzino de Kalomano la Libra hungara reĝo, de kiu lia edzo pro ŝia adulto disiĝis. Reĝo Kalomano neniam ne rekonis lin laŭ lia knabo. Sur tri sekvantan hungaran reĝon same atakis malsukcese kun armilo.
[iii] Kalomano 1-a (I. KÁLMÁN) Árpád-doma, hungara reĝo (sia dua nomo: Libra Kalomano) nask: ĉ 1074, mort: 1116, reg: de 1095. De 1102 li estis same reĝo de Kroatuja. Apreca, estimata, granda, hungara monarĥo li estis.

[iv] Ĉaba (Csaba) legenda knabo de Attila huna granda-reĝo. Post morto de sia patro, li kun sia trupo iris sur orienton. Laŭ legendo, se por hungaruloj devas helpo, li revenis sur la Stelo-vojstreko, sur la Lakta Vojo.
[v] Loch Ness – urbo en Granda Britanio
[vi] Zsolt UNGVÁRY (1968) hungara aŭtoro, pibliculo.
[vii] EMI (Egyesült Magyar Ifjúság) Unuiĝinta Hungara Junularo – hungara juna organizaĵo
[viii] Péter ESTERHÁZY – (1950) hungara transdorlotinta, liberala-, socialista, al intelekta nomuminta aŭtoro, deklasiginta ido de malnova hungara duka familio
[ix] FIDESZ – hungara meza-, meza-dekstra flanka politika partio, en alianco kun la Kristana-Demokrata Popolpartio (KDNP). Unue ĝi estis en la kondukilo: 1998-2002. Ĝia estro estas Viktor ORBÁN
[x] FUHAROSOK - titolo de unue en 1983 estis aperita nelegebla libro. Laŭ sia difino estas „romano”, sed la ĝia ĝenro estas nedefinebla. La titolo estas netradukeblinta. Elŝtraŭbeco de la hungara vorto „Frajtantuloj”

09 november 2011

Rolokonfuzo

„La estro de Hajdukoarmeo [i] neatendite ekfrapis la vicprezidenton de Jobbik [ii], pro tio Előd NOVÁK ene la partio tion starpunkton koncepis: ne estas bona direkto, ke la tiel nomintaj hajdukoj [iii] volus enmodigas, envirtigas en la nacia flanko tion, se iu estas malliberej-puno.” Mi ne scias, kio okazas tie en la radikala flanko. Mi ne komprenas nek nenian falnkon. Malrapide jam mi nek tion ne konas, en la sia nia strato kio okazas. Sed, ke ia mensmalsana rolokonfuzo movigas la homojn, tio estas certa.

La rolo – kio la konfuzon inspiras – estas la tia miskompreno, ke ĉiu internenus en ĉion. Ĉi tio tiel kontraŭdiras al leĝo de naturo, ke ankoraŭ sia progreso (sia malmolariĝeco) de la pasinta cent jaroj laŭ rezultato same nun „enmiksiĝuloj” sovaĝe baraktas kontraŭe. Ili ne volas ĉi tion. Ĝi nervozigas ilin. Kaj tiom organizaĵo nur ekzistas, ĉio dumas tiel, ke eksklusive li intervenu, ne la aliaj dudek. Eĉ, same ĝi ne estas organizaĵo. Individuo.


Matene vekiĝas la patrioto [iv], li matenmanĝas, li suprentiras la sian pantalon, li dentpurigas, kaj jam li volas estus estro. Li volas direkti. Kaj la alia dekmilionoj, tiu estas ĉiu agento, judo kaj komunistulo, se oni ne deziras ĉi tion. Ĉar la majuskla nacio supre estas sur la horizonto, eĉ sur frunton fikse estas, kiel en ciferomilito, sed la ekzistanta, vianda-sangaj hungaruloj jam ne plaĉas al neniu. Ĉar ili estas la „aŭtentikaj” hungaruloj, kiel ia „undergound” [subtera] sekto. Vera „metala”, vera „gotika”, vera „minekonasa”. Kaj kiu ne decas en la bildon, la tiu estas perfidulo.

Mi alvokas la atenton, ke la nacio, tio estas la onjo Terenjo sur la benko, kiu neniam ne aŭdis de „Kárpátia” [v]. onklo Gezo, kiu la sian nazon nazplugas, li ne kutimis legi, kaj li kun sia „Sokol” [vi] radio sidadas en la ĝardeno atende la rezulto de loterio. Ĉar el tiu konsistas la nacio, la emocia nacio, ĉi tio estas mem la amaso. Kiel estas sia ono kompreneble same la ÁRPÁD-stria [vii] manifestacianto. Ĉar ni, tiel kune estas la hungareco.

Ĉu jes, ke en tion multaj bovoj enapartenas? Iam ĉu ne la nacio estis la nubeleco, poste la nobeleco kaj la spitita elito. Mi enmemoriĝas. la hajdukoj. La hajdukoj en siaj aĝoj estis plejparte rabomurdistoj, sur kiun la ĝendarmoj laŭtire kun pafilo ili ĉasis, kiel sur la damaĝbestojn. Nur se jam la rolokonfuzon mi menciis ĵus.

Ádám POZSONYI

El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2011/40


Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

Notoj de tradukisto: 

[i] Hajdukoarmeo – (Betyársereg) Pro plomultiĝeco de la ciganaj krimagoj, kaj post la mordoj ekzistinta sen armila civila organizaĵo, ekster tribunala, sen registra grupo, koncentrejo de la hungara radikaluloj.
[ii] JOBBIK – hungara radikala dekstra flanka parlamenta partio. La sia nomo signifas hungare ĉirkau: Dekstrulo, La Plej Bono.

[iii] HAJDUKO – (Betyár, prononcu: betjar) – En komenco, centro de XIX-a jarcento vivintaj eksterleĝuloj. Ĉirkaŭ ili grandega legendorondo elformiĝis. Ŝatantaj uloj, kvankam el ŝtelo, el ĉevaloŝtelo kaj el rabo ili rezervis sin. Herooj de legendoj, fabeloj kaj popolkantoj.

[iv] Patrioto – hazafi – la nomeco de la naciulo, dekstra flankulo, konservatilulo. Nomeco de la kontrasta flanko estas: „soci”, „komĉi”, „bolŝi”, odoraĉa komunistulo”, „soc-libulo.

[v] KÁRPÁTIA – hungara poporkestro, kun multaj soldataj, patriotaj kaj malnovaj kantoj. La iliaj numeroj ne ludas la oficiala kaj la maldekstra, socialista-liberala medio (la 99% de la medio).

[vi] Sokol – Soveta portebla transistoro, kun akumulatoro (al tio ne povis aĉeti novon, tial kun konfitaĵgumo oni fiksis pilon) la plej populara radiofono de la 60-aj, 70-aj jaroj en Hungarujo.

Maldekstre: sagokrucula; dekstre: árpád-stria flago
[vii] Árpád-strio – (árpádsáv – ÁRPÁD estis la patrujakira ĉefo en la IX-a jarcento) – la plej malnova hungara simbolo, insigno, flago.Ŝatinta simbolo de la hodiaŭa patriota flanko. Laŭdire antaŭ la unuaj hungaraj reĝoj same oni uzis. Ruĝa, blanka, ruĝa, blanka, ruĝa, blanka, ruĝa, blanka kolore. En la 40-as jaroj de la XX-a jarcento el tio ĉi oni faris la sagokroculan flagon kun plusa ruĝa strio. Hodiaŭ laŭ la maldekstra flanko ĉi tio estas aŭtokracia, mazia simbolo, sed ĉi tio estas politika glitigeco kaj mensogo.