Post 23-a – Epokspirito

Mi rigardas paroladon de Bajnai en la televido ATV. Péter Juhász la fino de tiu alpretiĝas sin: ni kantu… (déjà-vu – ĉu Internacio? Sed ne!) la Himnon. En tio ĉi momento Olga Kálmán ennaĝas en la bildon, deprogramanonco kaj reklamo. Ne komento.

Jes ja, mi estas taŭga kompreni ie. Ankaŭ mi tre ne aŭdas himnon de alia nacio. Tioj ĉi kial farus? Al tioj ĉi estas pli bela la usona, eu-a, israela kaj tiu la kiel oni nomas? Internacio.

Konekse la 23-a de Oktobro kaj la hungara liberecbatalo – ĉar ĉi tio ne estis revolucio, kiel estus revolucio tiu, kiu la laŭ (socialista) revolucio en misan fluejon pelintajn procezojn devas en la originalan staton restarigi? – malmultan oni parolas pri la historia fakto. Intere la okcidento aĥis kaj oĥis, la Radio Libera Eŭropo ekscitis, la UN kunsidis, la soveta militistaro pafis la urbon, sole la „ekstremista” Franco volis palpeblan helpon doni. Sed la (demokrata, klerigita, humanista) Usono ĉi tion alie pensis. Hispanujo de generalo Franco militan helpon volis doni al nia patrujo. Franco aplikon de el volontiloh staranta militistaro planis – konkrete 100.000 homoj –, kaj jam tiun li ordonis, ke la instalaĵon kaj armilaron oni eksveturigu sur la madridan aerodomon. La amerika kondukado kontraŭe ne konsentis pri la agado.

Ankoraŭ io pri la en la ĝeneralkonato ankoraŭ ĉiam laŭ ekstremisto aperiĝanta ŝtatestro. Komunkonata estas, ke kardinalon Mindszenty-n por sia mortvolanta kontraŭulo opiniis Matiaso Rákosi (Rosenfeld). La plej volonte li estus ekzekutigis lin, atentige, ke ankaŭ por liaj adeptoj tio ĉi atendas. Sed tiu jam pli malmulte estas komunkonata, ke pro tio li preterpasis la ekzekuton, ĉar poste pri la intenco de Rákosi informiĝis generalo Franco, li sciigis kun Stalino: se oni elmondigis kardinalon Mindszenty-n, li ekzekutigos la ĉiujn hispanujan komunistojn.

Ĉi tion fakte ne estus forgesi kaj iam al iu baldaŭ decus danki, per unu naciakolora krono sur la lian tombon.

Gloro por la herooj, gloro por la falintaj hungaroj!

Pozsonyi, Ádám


El „Demokrata” semajnoĵurnalo – 2012. 44.

cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsidere Progresantoj

(HEKKP)