29 augusztus 2011

Ĉu la fino de mondo en manko de interesiĝo postrestos?

Oni plaĉas aŭ nek, koncernas inter temojn de plej eluzitaj filmoj, kiam „dismaŝiĝas ŝtofo de la tempo”, aŭ pli modernade formulade: kiam la tempomaŝo cedas survidadon al aliajn dimenziojn de tempo. Ĉu vi memoras? Kiam la kareteoĉampiona ĉefheroo ekiras la sian pasinton, ke en la sia futuro morteblan sia edzino en la estanteco naskeblu la sian infanton. Bla-bla-bla! Aŭ, ĉu mortigus io la tempovojaĝanto en la pasinto la sian avon – aŭ ni diru pli bonan: patron de Ĝugaŝvili aŭ Uljanov kun transdozado de vodko? Ĉu eventuale kun transporciado de absintaĵo? En la fino de 1860-a jaroj. Sed mi havus iaj ideoj. (Jes ja, ĉu nekonkreteblan ideon kiu ne havus?) Se mi havas humoron – kaj de kio estus? – kun jen tioj mi amuzas mian familion. La sekura nekompreneblo ĉiam antaŭe orakolus.

Superflue estas nei – nuntempe la mondo havas jese katastrofon-etoson. Ni grande prepariĝadas sur ian mondfinon. Sed ĉi tio nek estas prave, ĉar eble ĉi tio la apokalipso-proksima sento probable jam direktiĝis dum centjaroj. Ĉu centjaroj? Eventuale dum miljaroj! Ĉiam havas grandan merkaton la profecio-literatoro. Estas praŭla ĝenro. Nur ni pensu sur Edgaro Cayce-n, sed ajne sur Nostradamo. Ĉu estas iu, kiu ne konus tiojn ĉi nomojn? Laŭ mi ne havas. Kiu ne scius – kompreneble „flanken” – tion ĉi homojn? Tiuj krom siaj memeroroj fariĝis al elemento de reklamo.

Aliparte tio jam propre ne estas certa, ke eventuale multoj konus antaŭdiroj de Sankta Malaĥio (1094-1148), kiu – laŭdire – por trankviligo de papo II-a Inocento (1130-1143) resumis siajn unuajn frazajn profetaĵojn pri 112 papoj de la venendaj aĝoj.
Ree sole mi estas devigita tia ĉi formuladi: „laŭdire” poste ĝia ekskribo tio nome perdiĝis, ke poste 500 jaroj ekaperu denove en „Lignum Vitæ” titola lia libro de Arnoldo Wyon. Je tiam kutimita eksibli la tiel nomata Societo de Skeptikaj, kiuj ĉie konjektas transcendan, konserveman, superstiĉan suĉvermo-konspiron, aŭ similan – tio estas, laŭ ilia „saĝa menso” neklarigebla – eventon aŭde tuj krias trompon! Faru, agu nur trankvile! Se ili ne konas la apologon pri la eterne lupon krianta knabo.

Ĉu estus, ke abato Arnoldo falsus la profetaĵojn? Estus. Sed kiun interesas? Ja, tiookaze abato Arnoldo estis la tiu „Malaĥio”, kiu antaŭen vidis la sekvendajn papojn de preskaŭ kvin jarcento – kaj tiam ĉi jam ĉu ne egale, ke kiun ni estamas aŭtore de profetaĵo, aŭ Malaĥion, aŭ Arnoldon? Ĉar spektakle „envenis” tioj la iej vortej papaj devizoj, motoj. Ĉiu papoj ricevis tiajn karakterizajn frazojn, laŭ kioj kun konsterniĝa trankvilo tiuj estus identantaj. Ĉiu. Prave, ke merite al profetaĵo: nur poste, post ĝia deĉifreco de bilda parolo.

Kompreneble, ni dirus: kiun interesas XVI-a centa libro, se ne la postajn semajnajn loteriajn numerojn ĝi ekorakolas? Ni dirus, se ankaŭ ni – simile iuj niaj sampatrujanoj – ni estus tiaj bagatelemaj artefaritaj skeptikoj.

Nun, ke ĉiu la finon de Eŭropo vizias, kaj ni vidus unuajn signojn de invadecon de maljuna kontinento – vane klasikaĵoj de Hollywood-o fabulas aŭ „la” Doktoro pri „Nova Roma Imperio eventuale pri la 4-a aŭ 5-a Romo – ni konjektas tre antaŭe la alproksimiĝon de granda malhelo. Estas ni, el la multopo – la pli normaloj, la pli malmultoj.
Ni sentas en nia internaĵo. Ol kiam ni antaŭsentas, ke ia grandioza fulmotondro alproksimiĝas.
Ĉu ke ĝi estos aŭ pluvo, ŝaŭro aŭ hajlo, eventuale ĉion forbalaa tajfuno, kun tertremo kaj kun cunamo – kiu scias? – sed tion tamen multe ni sentas: „Ruĝas ĉielsubo! Venos uragano!” [1]
Ĉar ĉi tio same estas profetaĵo – kvankam ĝi baziĝas sur observeco de naturo. Sed ĉi tio estas antaŭdiraĵo – ni estu sobroj !
Kion la antikvaj oldoj tre bone konis, kaj tie same antaŭdiris niaj avoj kun ĉiaj strangaj poemetoj: „Aleksandro, Jozefo, Benedikto, en la sako kunportas la varmon”, aŭ: „Se ekfluetas Vincento, la kelo plene estos” Ĉu kaj kiu ne povus daŭrigi la ekzemplojn ankoraŭ ĝis horoj?

Sed, ni videblu, denove mi foraventuradas; nu ni reiru al episkopon Malaĥion!
En la paseaj jardekoj multoj esploris lian la pria antaŭlasta papo moton: kio jen tiel sonas: Gloria Olivæ. Tio estas: „Gloro de OlivarboOlivfrondo”. Laŭ la analizistoj – tia ĉi ekzemple Erika Cheetham – tio frazo „unusence” aludas benediktanan monaĥon, kaj ne vere embarasi sin tio nek, ke la olivfrondo, la olivarbo ne estas tie unusense benediktana simbolo aŭ blazono, ol ŝi povus vidigi. En tion penson aliflanke tie ŝi akomidiĝis al si, ke ankoraŭ tion konceptecon permesis sin en 1985 skribinta sia libro, ke la „Gloro de Olivarbo” estos Basil Hume, kardinalo de Westminster-o, kiu estis benediktano (kaj kompreneble estis anglo, ol E.Ch.). Kia bone sonis tio ĉi profetaĵo…! Malutilo estas, ke ŝi mispafis – estis nur el tio „inter la ĝiaj kornoj, la mamon” tipa cerbado – ĉar la kardinalo mortis en 1999, dum papo II-a Johano Paolo nur en 2005. Sed tio estas vere „demaĝo”, ke tio ŝi ne enmemoriĝis en interrilato kun tio ĉi demando, tion evangelisto Marko notis:
„Sed pri tiu tago kaj la horo scias neniu, eĉ ne la anĝeloj en la ĉielo, nek la Filo, sed nur la Patro.” [2]
Jes ja ankaŭ vero estas, ke la penso tie ĉi daŭrigias:
„vi do viglu; ĉar vi ne scias, kiam venos la domomastro, ĉu vespere, ĉu noktomeze, ĉu ĉe la kokokrio, ĉu frumatene;” [3]
Tio estas, fine si la evangelisto same almetas sin konsideradi: Jes, ĉar ni homoj estas tiaj! Ĉi tio estas „tia” homa: ni ne bone kostumas la malcertecon, kaj tial ĉi estus ĉe ni nove kaj nove en la centro de publikatento adunde falsaj profetoj de nia aĝo, la brua-skuoj; kaj ni ne scias pri la memretiraj, silentaj, memkaŝaj malmultaj veroj. Por feliĉo! Ĉar estas, tiuj senbaze distribuias pri sin, ke oni estas beni kun la subvencion de profetigo, kaj estas kiun la Sankta Spirito vere vizitis, kaj la Bona Dio sian Benajn Manojn vere konservas sur ili.

Ni lasu flanke do la demandon: efektive ĉu XVI-a Benedikto estis laŭ Malaĥio tiemigita „Gloro de Olivarbo”? Kaj en tion nek enmiksu nin: kio estas (aŭ kiu estas?) la gloro de la olivarbo – ja, tio ĉi estas „helpa demando”. (Tie kutimas al ŝvita, antaŭ malsukceso staranta ekzaminiĝulo.) Sed ni tamen suprenmetu tion ĉi demandon – laŭte kaj bonforme – ke kiu eventuele ne konus sur ĝin la respondon, ankaŭ li enpensiĝus sur ĝi, kaj eble vizitias lin la Spirito de Provo.

Ni metu nun plie nian atenton poste sur la pli frue cititan olivfrondan profetaĵon, sur finajn frazojn de Malaĥio:
„Dum tempo de fina persekutado de la Sankta Roma Eklesio Petro Roma tronos, kiu inter grandaj sufero nutros la fidelulojn. Poste la Urbon de la Sep Monteto oni detruas kaj la Terurita Juĝisto juĝos la sian popolon. Fino.” [4]

Ĉu li juĝos la sian popolon? Ĉu du sur Lasta Juĝo? Kial? Ĉu eventulae tion ni pensis la Lasta Juĝo preterus esti, kaj ĉio kio ĉirkaŭas nin estos eterne orientiĝi?
Ni ribelus kontraŭe, ni estus „skeptikuloj”, sed tio ne varias sur la senindulga provo: Unu intere estas mia ultimo. (Una vestrum, ultima mea.)
„Ne estu kiel viaj patroj, al kiuj vokadis la antaŭaj profetoj, dirante: »Tiele diras la Eternulo Cebaot: Deturnu vin de viaj malbonaj vojoj kaj de viaj malbonaj agoj« – sed ili ne aŭskultis kaj ne atentis Min, diras la Eternulo.” [5] Ĉu ĝuste oni ne havas tempon konvertiĝi kaj ni fariĝu sin sankton?


Kiam, se ne nun, kiu, se ne mi, kiel, se ne, tiel, se ne tie, kie estas skribe?
Vi tenu do pekpardonon, kaj konvertiĝu sin sur pardonon de siaj kulpoj… Jam, se al Santa Skribo ni ne kredus, sed ni kredus – ĉar ni volas kredi – al Sankta Malaĥio aŭ al alia apokaliptonaŭto. Ĉiookaze la tion ĉi demandon – eble – ĉieokaze merita estas poste pluen aŭtopsii. Ĉu ne? Jam, se ni havas Tempon…

Sed – tio estis orakoleblanta – ree mi babilaĉis disponeblan programtempon…

Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.


Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

[1] Aleksandro Petőfi: Johano la Bvava, tradukis: Kalomano Kalocsay
[2] „In psecutione extrema S(ancta) R(omana) E(clesia) sedebit Petrus Romanus, qui pascet oves in multis tribulationibus: quibus transactis civitas septicollis diruetur, & Iudex tremedus iudicabit populum suum. Finis.”
[3] Mar;13,33
[4] Mar;13,35
[5] Zec;1,4

Nincsenek megjegyzések:

Megjegyzés küldése