13 október 2011

De sur supre malsupren

Mi ne havas problemon kun Fankadeli. (Ho, mia Sinjoro-Kreato, kiel havas mi sufiĉon, ke da ĉiam, ĉie trudiĝas la viro al distanciĝo aŭ alvaciĝo, cetere oni ne ricevas membrecon en la mastiko-asocieto). Li estas bonintenca knabo. Same la teksto tiel ĉi-tiel ekstaras. Sed ion devas eldiri. Jes ja, denove al mi.

Estis unu momento. Momento, kiam eble estus digis de la plena fenomeno. Haltigas ĉion. Se same ne povus digi, do almenaŭ simbole fari kontraŭe. Ian simbolan aĵon. Kio montras ion laŭ moralo. Kiam Zrinyi elkuregis en la morton, ankoraŭ se same mem konis, ke ŝajne superflua estas la tuto. Jes, tion la vangofrapon devus estis batfaligi.

1964 (la monaton, la tagon mi ne konas), kiam la malgranda kronprinco, princo Karlo tiel ekzaltitis mem sur la „grandiozeco” de la malsupren ĝis supren fervura proleteta diseriĝo-ondo, ke siajn harojn laŭ sia signo de omaĝo laŭ miceto-formo li tranĉigis. Kaj la regantino, la ĝis hodiaŭ sur „trono” estanta dua Elizabeto, anstataŭe ke ŝi tian vangofrapon batfaligus al li, ke la muro donu la alion, ŝi la kvar miceto-kapojn frapis al kavaliroj. Kun tio ĉi la valoron de kavala titolo same ŝi devalutis, kaj ŝi agnoskis rekonecon de renverso de la mondo.


Ĝis la plena dudeka cento tio estas la ordo – la ordo de la mondo kaj la universo –, ke la malsupra kasto kopiis la supren ĝi estanton. Ĝi adaptiĝas al tio. Tion provas mimi. La malsupra orda, la pli primitiva al la pli alto, al la supre staranto. La granda burĝo pausis la aristokrataron – de tio origas la snobo esprimo – la malgranda burĝo la grandan burĝon, la proleteto la malgrandan burgon. La vilaoj de strato-Andrássy ĉioj estas kopioj de la nobelaj kurioj. Ĝi estas stultigaj versioj. Sed la vangofrapo ne ekklakis. La papo hodiaŭ pop-kantojn bailetas, en la lernejo al la idiotoj, al la postrestuloj adaptiĝas la plimulto, la sano adaptiĝas al la malavantaĝulo, kaj la blanka meza-eŭropa hungara knabo la formolingvon de negraj, amerikaj getto-deliktuloj konfesas kaj alproprigas. Kaj pror tio ili entuziasmas. kaj ne estas neniu, kiu komprenus, ke tio ĉi estas vivdanĝera procezo.

Ho, la tia vangofrapo! Tio tre estitus. Mi timas, nun estas jam poste.

Adamo POZSONYI


Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

Nincsenek megjegyzések:

Megjegyzés küldése