28 március 2011

Adamo Pozsonyi: Ĉu kontraŭrevolucio? Nu, jes!

La zorgo estas tio bonvolu, kun memo, kun la elirpunkto estas. Kun la vidmaniero, kun la alstaro, kun la tuta aliro oni estas.      
Oni ne havas la bonajn okolvitrojn, tioj sidas sur nia nazoselo. Sur kioj la viton, la realon ni vidas. Jam tre delonge ne estas bone. Kaj se tiel diri unu malfeliĉa malsano, miopo, sian misforman kaj nebulan vidkapablon suplemente ankaŭ kun presbiopaj okulvitroj oni kulminas, ne miru, se oni nekapablas retrovi sur la ĝustan paŝejon, kaj senĉese nur sur misvojo oni iras, kaj oni alpuŝiĝas en muron.
Ĉi tio malsana organismo, ĉi tio miopo, la hungara pensado, la hungara socio, kaj la plena hungara spirita vito, tion tiel oni feliĉigis jam kun ĉio „progreso”, ke – kvankam oni sentas, ke ne estas bone, ke ion nun jam devus fari – de sia morta kontraŭulo petas kuracan pilolon, kaj ne komprenas, kial ne plibiniĝas sia stato.
Se ni volas resaniĝi, ni devas rifuzi ĉion, tion sub la pasinta sesdek jaroj oni martelis en nian kapon. Mi scias, ne estas malpeza, la refleksoj entrinkiĝadas en ni, sed ne estas alia elirejo. Se ni povas resti en vivo.
Vere oni povus plue iri, pli malantaŭe, ĉiam en la dekokan centonon, ĉar tie komenciĝis ĉio, en la tempo de klerismo tion oni nomiĝas en la lempo de malklerismo, sed se homoj falegis en la kelon, antaŭ ĉio en la teretaĝon oni alkroĉiĝu, kaj nur poste premu la butonon de la tria etaĝo sur la supretirigo.
Tio ĉi longada enkonduko marĝrne tio konekse evitis sub mian fontplumon, ke antaŭ tagoj en la ekrano – malofta momento, ja el ideo mi ne rigardas televidon – mi vidis povran kaj far mi respekte Marian Wittneron, kiel furioze defendis juston de ’56, kaj ŝia una precipa punkto de akuzero estis tio, ke la tion piedplatiĝoj sur tiojn diris: kontraŭrevolucio.
Ŝi tion ĉi proplendis.    
Ol kiel ĉiu poste proprenos tie ĉi sur la nacia flanko. La ĉioj verkistoj kaj publicistoj, kantistoj, opinioformoj kaj fiproleta strata kverelemo.        
Estas eraro! Estu sur tiojn fieraj! Tempe estas ni forĵeti la nekorektajn okulvitrojn. Tion, ĉion la niaj kontraŭuloj faris sur la mian nazoselon.
Jes, fine ni prononcu, ni akceptu: hungara Kvindekseso estis kontraŭrevolucio, kaj ĝuste tio pruvas ĝian puron, valoron kaj historian rangon.          
Mi kompreneble komprenas Marian Witneron. Mi ekkomprenas. Kaj ĉiun, tiu suprestertoradas, se oni audas tion gloregan, sanktan kaj majestan konstatadon: Kontraŭrevolucio.
La refleksoj funkcias. Ankaŭ tre bone. La okulvitroj estas en ili. Enbatis en nin, malnovtempe oni pezocentras, ke la revolucio estas bona. La revolucio estasnobela. La revolucio estas ioj majestoj kaj malpuraĵe „orde” aferoj, tie aĵe sufokoj helpas, kaj poste estota la grandlitera libereco.
La kretena Koŝut (Kossuth, hungara politikisto) la malsaĝo kaj maldekstra bremso Jasi (Jászi – judhungara politikisto) la kanajla Karoji (Károlyi – hungara fipolitikisto), ne parole pri la ĉiu pri la malbonfara revula belanimo, utopiano kaj idealisto, tion farpasigas starigi al muro Vitezo Grandmineja Nikolao Horti. (Horthy Miklós – hungara guberniestro) Sub Horti, tiu ĉiam fiere konfeis sian kontraŭrevoluviulon.     
Forĵetu finfine la ererajn okulvitrojn!
La revolicon estas malbone. Ĉi tion notu. la revolucio estas sio la infekto, la malmuraĵo, la renversiĝo, la kaoso, la miskonfuso kaj la misfortuno de la ĉia radiko. 
Ĉiam ankaŭ tio estas!
1956 ĝuste tial  ne estis revolucion, sed precipe kontraŭrevolucion estis.         
Niaj grandaj kunmezuroj de fortoj estas ribelaĵoj, ne tamen revolucioj. Ili la normalaĵon protektis. Laŭ la progreco, la diserigo, la utopistaj evolucioj estus ekskuiĝantan realon, laŭ la origanalan da Dio krean ordon ili volis rekonvertis.
Ribelulo estis Kopanj (Koppány), Vata, Bank Ban, Boĉkai (Bocskai), Rakoci (Rákóczi) kaj la kindeksesaj vekiĝoj. Revoluciuloj estis kvankam Martinoviĉ (Martinovics), Koŝut (Kossuth), Karoji (Károlyí), Bela Kun (Kun Béla) Salaŝi (Szálasi) kaj la demokratika opoziocio de la okdekaj jaroj.
Finetempe estu surmeti la demandon! Kial ni volas en la okulo de la nia kontraŭulo estas valoraj? Kial ni adoptas ilian normon? Kial ni soifiĝas ilian laŭdvorton? Kial ni avidigas post dekstro de la nia murdinto? Pro kio ni petegaĉas pro frapado de la nia ekzekutisto.
Ĉu ili diras: kontraŭrevolucio? Batu sur nia torako! Ĉu tion diras: reakaciano? Ni kapjesu: Nu, jes! Ĉu tion diras: degluiĝoj? Diru ni: nu, ankoraŭ estas belaj aĵoj. Ili ridaĉas: malsaĝuloj vilaĝanoj! Ho jes, poste eŭropaĉoj! Kalumnias ili: ĉu rasistaĉo? Ridete ni mansignu: tio ĉi sole natura estas.

(barikado, 2009 - tradukis: Per Spegulo)

27 március 2011

Divenaĵo

Nuntempe estas mode tio ĉi la grafika maniero: en bildo figuri pensojn, ideojn.

Kun unu vorto, ĉi tion nomas l' etikednubon. (Dankon al Wordle!)

Demando: de kiu, kie, kial kaj kian paralon ni vidas? 
Lotaĵo: la  ĝajo de l' deĉifro.



Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

23 március 2011

Hodiaŭa mia konsterniĝo, refoje kaj denove mi kapablas konsterni

Kaj al la anĝelo de la eklezio en Laodikea skribu: Tiele diras la Amen, la atestanto fidela kaj vera, la komenco de la kreo de Dio: Mi scias viajn farojn, ke vi estas nek malvarma, nek varmega; mi volus, ke vi estu aŭ malvarma aŭ varmega. Tial, ĉar vi estas varmeta, kaj nek malvarma nek varmega, mi elsputos vin el mia buŝo. Ĉar vi diras: Mi estas riĉa kaj akiris riĉon, kaj nenion mi bezonas; kaj vi ne scias, ke vi estas la mizera kaj kompatinda kaj malriĉa kaj blinda kaj nuda; mi konsilas al vi aĉeti de mi oron rafinitan per fajro, por ke vi riĉiĝu; kaj blankajn vestojn, por ke vi vin vestu, kaj por ke ne aperu la honto de via nudeco; kaj kolirion, por ŝmiri viajn okulojn, por ke vi vidu. Ĉiujn, kiujn mi amas, mi riproĉas kaj punas; estu do fervora, kaj pentu. Jen mi staras ĉe la pordo kaj frapas; se iu aŭdas mian voĉon kaj malfermas la pordon, mi eniros al li kaj manĝos kun li, kaj li kun mi. Al la venkanto mi donos sidiĝi kun mi sur mia trono, kiel mi ankaŭ venkis kaj sidiĝis kun mia Patro sur Lia trono. Kiu havas orelon, tiu aŭskultu, kion la Spirito diras al la eklezioj. (Rev;3:14-22)


Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

18 március 2011

Kabareto laŭ l' Spektaklo de Benjamenĉjo Monteto

 
Mi ne ŝatis, ne vidis, kaj ne amis, sed ĝis tion tiam kvindek duan epizodon nun gaje mi rigardis la spektaklon de „Benny Hill” anglan humoristaĉon, aŭ aktoraĉon. Pardunu min!
Sed ĉi tie, en tio epizodo estis unu ĝenelo, Alison kaj Rebecca Marsh anglaj artistinoj al mi altertaksis, kaj plaĉis.
Ĉu, kio estus kun ĝenelo? Ĉu vivas? Ĉu laboras? Kiu scias?
Mi plaĉas ilin, belajn virinojn. Ĉu iu scias pri ili ion ajn?
Ili kantas: la „Money Makes The World Go Round titole kanton.
 (Oni preparis en: 31-an marto 1986.)

[La detalon de spektaklo mi tranĉis. Sole tranĉis mi, ne mi preparis.]

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

16 március 2011

Adamo Pozsonyi, pensoj de l' pretera hungaruja konservema Pensanto

„Al homoj – tiel la tempo pasas – devas peni por tuta striktiĝo de la sia horizonto, kaj post plenigo de certa aĝo, devas aĉeti unuan sanan tubvidadon.”

„Adolfo Hitler, ĉefo kaj kanceliero – tiun pretere mi ne ŝatas pli precipe, tial li havis aĉan guston – en 1940, tiam li okupis Parizon, li tion planis, ke li detruis ĝis tero la Eiffel-Turon. Ĉi tio fabela plano fine ne alvenis en la fazon de la konkretigon, kaj tion mi kredas, jam sole tie ĉi unua momento ankaŭ sufiĉas abunde al tio, ke la politikon de la tria imperio ni kencernu kun serioza kritiko.”

„Kun kulero manĝi la melonon estas tia, kvazaŭ ni dirus tion al iu: »Kamarado«”

„Ju pli multe lingvon parolas iu, ĉe tio pli bone maldensas sia identito, kaj ĉe tio malple estos ono de la sia kulturo. Ni ne parolu lingvojn! Kial?! Lasu oni surferegadu tiu la franca tie la stratangulo. Se ni ne vidas en la sia mano la vortaron, ankaŭ ne ni ekstaru por si. Aŭ, se ni ekstaras, sendu sin maldirekte. Serĉu oni la Operon en la Popolbosko. Ĉi tiom ĉiel rajte pretendas.”

„Apriore, en tio estas elektro, tio originas de Satano.”

 „Ĉiam tio estas la subpremisto – tiun malpermesita estas malglori.”

„Ĉu vi ŝatus progresas kun aĝo? Ĉu vi ŝatus, se la homoj kunsuflirusa malantaŭ la sia dorso, dire: ĉi tie venas unu tipa eŭropisto! Unu politike korekta, progresa idea moderna maldekstra-liberala konsumanto. Unu pursanga tolerama multakultura mondcivitano!
Ĉu ne?
Pereu la progreso! Pereu la moderno!
Pereu la okcidento!”

Adamo Pozsonyi (prononcu: Poĵonji) - naskiĝis: 1969 - aŭtoro, publicisto, muzikisto (per sia determino: aŭtoro, nebulkavaliro kaj profesia reakciisto)
En la siaj skriboj kun satiraj elementoj groteskulas la tielnomata „progresaj” ideoj, kaj mem pro la „progresoj”, tio estas pro liberalo nomataj homoj. Mem temigas la genion de la nacia avangardo. Pri siaj kritikistoj kontraŭ tio li ne estas alia, kiel la honto de la hungaruja ĵurnalismo.


Tradukis:
Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

15 március 2011

Hodiaŭ estis nia nacia festo



Aleksandro Petőfi: Nacia kanto

Ek, hungaro! La patrian
vokon aŭdu! Nun, se iam!
Aŭ plu sklavi aŭ liberi:
jen demand'! Ĉu konsideri?
Je la dio de l' hungaroj
diras ni,
ĵuras ni, ke jugon plu ne
tiras ni!

Ni ĝisnune estis sklavoj,
kaj damnitaj la praavoj,
ĉar vivintajn en libero,
ilin premas sklava tero.
Je la dio de l' hungaroj
diras ni,
ĵuras ni, ke jugon plu ne
tiras ni!

Tramp' sentaŭga ja poltrone
timas morti, se bezone,
ŝatas pli la vivon vantan,
ol honoron patrolandan!
Je la dio de l' hungaroj
diras ni,
ĵuras ni, ke jugon plu ne
tiras ni!

Ĉeno rustas, glavo flamas,
glav' la brakon pli ornamas,
ĉu ni tamen ĉenon trenu?
Praa glavo, vin ni prenu!
Je la dio de l' hungaroj
diras ni,
ĵuras ni, ke jugon plu ne
tiras ni!

Ree brilos nia lando,
inde je l' malnova grando,
koton de centjaroj hontaj
nun ni estas delavontaj!
Je la dio de l' hungaroj
diras ni,
juras ni, ke jugon plu ne
tiras ni!

Kie niaj tomboj estos,
nepoj genuflekse festos,
bene en la preĝon dankan
plektos nian nomon sanktan.
Je la dio de l' hungaroj
diras ni,
ĵuras ni, ke jugon plu ne
tiras ni!

(tradukis: Kalomano Kalocsay) 


Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)

14 március 2011

Janoŝ Kádár - L’ estro de l’ plej gaja barako

Janoŝ (Johano) Kadar
Fiume, 26. V. 1912. – Budapeŝt, 16. VII. 1989.
La hungara politikisto, tiu „konscie elektis la perfidon” de la Hungarujo.

Li naskiĝis en Fiume (hodiaŭ: Rijeka) je ekstergeedzeca infano. Oni matrikulis en Janoŝ Jozef Czermanik nome. Li estas romkatoliko.
Lia patrino estis Borbala Czermanik, servistino, tiu en Abbazia (hodiaŭ: Opatija) konatiĝis kun Janoŝ Krezinger, kun unu simpla soldato, kaj etbienula kamparano.
Ĝis 1918 lin edukis edukgepatroj. La lia elementan lernejon en Budapeŝt li finfaris. En jaro 1929 metis skribmaŝina-mekanistika ekzamenon.
Li kelke da monatoj laboris en sia metio.
17 aĝe li aliĝis al la kontraŭleĝa kommunista movado. En jaro 1930 li enpaŝis en kontraŭleĝan kommunistan partion kaj en la junulan organizon de partio (KIMSZ).
Li partoprenis en la 1-a de Septembra 1930-a manifestacio.
En Novembro 1930 oni arestigis lin, sed menke de pruvo, oni lokis lin nur sub polican kontrolon.

En jaro 1933 li estos sekretario de Centra Komitato de la komunista junula organizo.

En Oktobro 1933 oni juĝigis lin al 2 jara pundumo pro komunista aktiveco.
En Decembro 1933 la KIMSZ eksigis lin el sia societano, pro sia sinteno en la malliberejo ateste.
Li partoprenis en unu 1934-a mallibereja malsatastriko, pro ĉi tio transportis lin en plej rigora puna ekzekucia instituto de Hungario.

Ĉi tie li konatiĝis kun unu korifeo de la hungara komunista movado, kun Matiaso Rákosi.
Post sia liberiĝo, pro partia instrukcio li enpaŝis en la Socialdemokratan Partion.

En Majo 1942 li eniriis en kontraŭleĝecon. En Februaro 1943 li iĝis unua sekretario de la Partio de Hungaraj Komunistaj. Tiam li adoptis la pseŭdonomon: „Kádár” (barelisto).
En 1943 iĝis ĉefo de la duona leĝa kriptakomunista partio, Pacopartio.

Ekde de Marto 1944, li estus organizinta komunistan armilan reziston.
En Aprilo 1944 li ekiris al jugoslavaj komunistaj, titoistaj partizanoj. Oni kaptis kaj arestis lin laŭ dizertinto.
Sur dua jara malliberejo oni juĝis lin. En Septembro 1944 oki elektis lin por sekretario de la Centra Komiteto. En Novembro 1944 li fuĝis.

En Januaro 1945 eksigis lin la elvenej gvidantoj el Moskvo.
De Januaro 1945, post sovieta okupado li estias vicpolicestro de Budapeŝt.

De tiam li estis ĉefprofesia komunista partia funkciulo.
De Augusto 1948 li istis ministro pri internaj aferoj. Li partoprenis en preparo de antaŭjuĝa procesa de sia antaŭulo. Li persone konvinkadis eksministron, ke li kunfesu sin kulpe.
La eksministro krimula konfesis sin. En Oktobro 1949 ekzekutis lin.

„Bareliston” ankaŭ arestis en Aprilo 1951, oni juĝis lin laŭ dumviva puno.
En Julio 1954 oni rehonorigis lin. Li rericevis tutajn partian oficecon, kaj ankaŭ finance oni kompensis lin.
Li en Oktobro 1956 li staris apud hungaran revolucion. Li estis ŝtatoministro de Imre Nagy. Li nove tranomis la komunistan partion. En 1-an Novembro li iris en sovietan ambasadon, poste li malaperis.
En 4-an Novembro li renkontiĝis kun Ĥrusĉov en Uĵgorod (Ungvár), poste oni portis lin en Solnokon (Szolnok), de ĉi tie kun tanko en Budapeŝton.
En Novembro 1956 li promesis senpunecon por ĉiuj en revolucio kompatemoj.
Sed ankaŭ li heroldis la „kontraŭrevoluciistoj, la kontraŭrevoluciaj incitantoj” prirespondigon.

En la bataloj mortpafigis 2652 hongara kaj 720 sovieta soldatoj. En la venĝo 453 homojn ekzekutis, 21.668 homojn malliberejis 16 aŭ 18 mil internigis, kvarona milionoj homoj emigris.
En 1849-a reprezalio marŝalo (Feldzeugmeister) von Haynau 120 homoj ekzekutis. Haynau ne estis hungara naciece.
Li estis nomisto de la unu hungaruja aĝo.

Post la reprezalio ia ekonomian kompromison li ligis kun la lando – anstataŭ malgajno de la libereco.
En lia epoko nomigis Hungarion laŭ „la plej gaja barako”.
Li fariĝis ia komunista patrafiguro.
Li partoprenis en la milita venkeco de la Praga Printempo.
Laŭ fino de lia rego la lando dronis en grandega ekonimia krizo, tio klinis lian sistemon.
Antaŭ unue monatoto de la sia morto, kun unu valizo en sia mano li elsidis antaŭ la sian domon, atende sian areston.
En tio tagol i mortis, en ĉio oni rehonorigis lian ekzekutan antaŭulon.
Asertis, ke antaue la lia morto li vokis pastron, kantraŭ tial ke li diris sin ateisto.
En jaro 2007, poste ok jaroj lia morto nekonatoj malfermis lian tombon, kaj oni forportis lia duona kadavron kaj oran cindrournon lian edzinon.
La restaĵo ĝis la hadiaŭa tago ne retroviĝis.
Proksime nekonatoj pentris ĉi tio kanttekston sur la muron:
„Murdinto kaj perfidulo en sankta tero ne ripozus . 1956-2006” (Mi volas nomojn aŭdi – Kárpátia)
Pardunu lin la lia Kreisto, ĉar liaj kulpoj per homa mezuro estas nepardoneblaj – kontraŭ ĉio hodiaŭa reviviĝa sopirado.
Sur sia tombŝtono ĉi tion skribis:
„Mi estis tie, ĉie mi estus devinta,
Tion mi faris, ĉion mi estus farinta”
Ĉu ĉi tio estas prava?
j amis lin tiel karesis: la eterna „servutlaboro de la kompromisoj”.

Aliflanke ekzekuteco de 453 homoj, eblas ĉio, nur ne eblas kompromiso.

Pli ĝuste tio lin nomi, kio li estis:
„La plej malmola moladiktatoro de l’ mondo.”



Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj
(HEKKP)