Ĉu pri la Malaĥiaj Profetaĵoj?

     Poste morto de papo II-a Johano Paolo, respektive kun enoficigo de nova papo, ree venis en fruntoejon de la interesiĝo sia papokatalogo de Malaĥio. La aktualecon de aĵo tio donas, ke laŭ katalogo onidire ankoraŭ sekvos unu papo post XVI-a Benedikto kaj ĉi tie estas la mondfino.

     La listigo unuflanke kaŭzas teologian konfuzon, rigarde ke nek Jesuo ne konis ekdiri la precizan tempopunkton de mondfino (kp. Mar;13,32) [*] no tiam unu homo – estu tiu ie unu enkanoniga sankto, en sia persono de Malaĥio – kie scius, aliaflanke nek el morala vidpunkto ne estas prefera, se la principe iam okaziĝa tempon de finverdikto kun dekjaroj ĝi elŝovas.

     Tion do ĉie ni devas vidi kun interrilato de demando, tio cetere estas (László Rapcsányi [Rapĉanji]: La Malaĥiaj profetaĵoj en Vigilia, 1997/8):

Sur reentimbingo de Emeriko Nagy

     Ne nur al nomo de Sankta Malaĥio konektiĝas papo-orakolo, sed ankaŭ al aliaj, unuavice la tiel nomatan falsa-joaĥimitajn papo-katalogojn devas tuŝi, nenio ne estas aŭtentikigebla, nome nek 'Joaĥim de Fiore' ne skribis papokatalogon, nek Malaĥio. La antaŭhistoro de falsa-papoorakoloj, ĝia antaŭbildo estas la tiel nomata Leo-orakolo, katalogo de VI-a Prudenta Leo imperiestro, en tio skribis pri sorto de la cezareco, kaj pri la estontaj monarĥoj. La pravo ankaŭ ĉi tie estas tio, kiel en la antaŭa okazo, ke nome nek imperiestro Leo ne skribis nenian profetaĵon, tion laboron la „dankema” postepoki finfaris anstataŭ li. Precipe interesa estas, ke laŭ sablono de Leo-orakolo formiĝis „la eskatologia legendo de la Lasta kaj Revenonta cezaro”, samkiel en sia okazo laŭ listo de Malaĥio – ni aldonus. 

     Ke kial devis papokatalogoj? La respondo estas malkomplika: el politikaj kaŭzoj; la 16-aj centonaj kredonovigistoj klopodis forĝi kapitalon el tioj ĉi kontraŭ la papeco (fino de papeco, fino de mondo, Kontraŭkristo, papo-kontraŭkristo). Do la katalogoj el XVI-a centono originas.

     La Malaĥio-katalogo konsistas el du partoj: en la unua parto simple oni listigis la papoj kun nomo, de aĝo de Malaĥio (XII-a centono) ĝis XVI-a centono (Kia profetaĵo!), en la dua parto estas la efektiva orakolo. Ĉi tie jam ne rolas nomoj, nur la epitetoj, kiojn poste kun kuraĝo oni aplikus al elvenontaj papoj. Simileco de la eventualaj trafoj esta faraĵo de la hazardo, ĝuste kiel en la astrologio…

     La eklesio ĉiam atributis malmoderan ludon la Malaĥia opiniitajn profetaĵojn. La papoj sur mem ne aplikis, sed kelkfoje ili percepti, se la siaj medio aŭ komuna opinio kun ĝuste aktuala moto esprimis sian honorsaluton. – notis fine Rapĉanji-o.

Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon

      Laŭ mi Rapĉanji eraras kaj paralogisme pensadas, sed tamen mi citis. 

     Mia unua problemo: ĉu se Malaĥio vivis kaj laboris ne en la XII-a centono, kial miksi Rapĉanji ĉi tien la reformacion? Ne estas ĝusta, se – kiel al Maŭriĉjo en la budapeŝta ŝerco ĉiam pri ĉio ĉiam samo lin enmemoriĝas – Rapĉanji aplikas la metodon de anakronismo. Unu demando estas la lia opinia pri la reformacio, sed alia demando la historia interrilató, kaj tie ĉ la demando de aŭtentikeco. Ne estas intera solvo. 

     Mia dua problemo: „nome nek 'Joaĥim de Fiore' ne skribis papokatalogon, nek Malaĥio”. Ĉu kun kia bazo diris tion? Kio estas tio ĉi dogmatika penseco? Kiel li eksciis tion? 

     Mia tria problemo: la profetaĵojn ne scii devas, en profetaĵon devas kredi (aŭ nek). 

     Mia kvara problemo: en la Biblio estas multa profetaĵo. Nur tio ĉar ni ne komprenas tiojn, tiojn ne estas mensogoj.

     Dua letero de apostolo Sankta Petro tion ĉi diras:

„Sed la tago de la Sinjoro venos, kvazaŭ ŝtelisto; en tiu tago la ĉielo forpasos kun muĝa bruego, kaj la elementoj brulante solviĝos, kaj la tero kaj la faritaĵoj en ĝi forbrulos.” (2Pe;3,10)

     Sankta Paolo kvankam tion skribis en la pri korintaj skribinta unua letero:

„Sekvu amon; tamen deziregu spiritajn donacojn, sed prefere, ke vi profetadu.

Ĉar tiu, kiu per lingvo parolas, ne al homoj parolas, sed al Dio; ĉar neniu komprenas, sed en la spirito li parolas misterojn.

Sed la profetanto parolas al homoj edifon kaj konsilon kaj konsolon.

Tiu, kiu per lingvo parolas, edifas sin mem; sed la profetanto edifas la eklezion.

Mi volas, ke vi ĉiuj parolu per lingvoj, sed prefere, ke vi profetadu; kaj pli granda estas la profetanto, ol la per lingvoj parolanta, krom se li ankaŭ interpretas, por ke la eklezio ricevu edifon.” (1Kor;14:1-5)

     Profeto Zakario kvankam tion skribis en sia libro:

„Ne estu kiel viaj patroj, al kiuj vokadis la antaŭaj profetoj, dirante: Tiele diras la Eternulo Cebaot: Deturnu vin de viaj malbonaj vojoj kaj de viaj malbonaj agoj – sed ili ne aŭskultis kaj ne atentis Min, diras la Eternulo.” (Zec;1,4) 

Pulitzer vitoverko-premio
(vivoverko-premio) de sia geprincipulo
(2008) Li meritis…

     Mia fina problemo: Ni konas kreaĵon de Ladislao Rapĉanji. Li estis la religia diranta-homo de la hungara komunista aĝo, kiu sole havis povecon skribi, publikigi librojn pri eklesiaj temoj, sed pri tio ankoraŭ li ne estos senerarulo kaj aŭtento. Kiu estas Ladislao Rapĉanji? Kaj kie estus, ke tio ĉi ulo hodiaŭ skribadus en la 'Vigilio'-n, en Hungara Katolika Eklesio proksimen gazeton? Ĉu vere ne estis sistemo-ŝanĝo? Ne, ne estis. Vidinde ne!

     Sed tamen lege Rapĉanji-on unu psalmo enmemoriĝis al mi:

„Leviĝu, ho Dio, defendu Vian aferon; Rememoru la malhonoron, kiun malsaĝulo faras al Vi ĉiutage.

Ne forgesu la krion de Viaj malamikoj; La bruo de tiuj, kiuj leviĝis kontraŭ Vi, konstante kreskas.” (Psa;74,22-23)

[*] Mar;13,32 – „Sed pri tiu tago kaj la horo scias neniu, eĉ ne la anĝeloj en la ĉielo, nek la Filo, sed nur la Patro.”

Cxar nun ni vidas per spegulo, malhele; sed tiam okulon cxe okulo; nun mi konas lauxparte; sed tiam mi konos tiel same, kiel ankaux mi estas konita.

Tradukis kaj skribis:

Hungaruja Esperantista Komploto
de la Konsiderej Progresantoj

(HEKKP)